Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin Tarhan/türkiye Kararı Çerçevesinde Türkiye’de “vicdani Ret” Hakkı’nın İncelenmesi

Can ÇELİK

I. OLAYIN ÖZETİ

Başvurucu 1977 yılında Türkiye’ye de doğmuştur. Türkiye’de zorunlu olmasına rağmen askere gitmemiştir. Dava, başvurucunun pasifist ve antimilitarist hayat felsefesi nedeniyle askerlik görevini yerine getirmeyi reddetmesinden kaynaklanmaktadır.

Başvurucu, 2005 yılında polis tarafından durdurulduktan sonra asker kaçağı olduğu tespit edilmiş ve birliğine teslim edilmiştir. Vicdani retçi olduğunu ilan edip askeri üniforma giymeyi reddetmiş, bunun sonucunda tutuklanarak askeri hapishaneye gönderilmiştir. Askeri Ceza Kanunu’na göre askeri hizmetten sıyrılmak kastı ile toplu asker karşısında itaatsizlik suçunu² işlemesi iddiasıyla Başvurucu hakkında bir ceza davası başlatılmıştır.

Başvurucu saçını ve sakalını kestirmediği içinm kınama, bir ay boyunca ziyaret edilmekten men, bir ay boyunca posta almak ve göndermekten mahrum bırakma ve yedi gün boyunca tecir edilme gibi disiplin cezalarına çarptırılmıştır. Bir rapora göre, saç ve sakalını kestirmeyi reddini müteakip iradesi hilafına yedi asker tarafından güç kullanılarak saçı ve sakalı kesilmiştir. Birinci davadan sonra Başvurucu tekrar askeri üniforma giymeyi reddetmiştir, bu yüzden tekrar gözaltına alınmıştır ve itaatsizliğinde ısrarcı olması nedeniyle hakkında yeni bir ceza davası açılmıştır.