Mesafeli Sözleşmelerin Kurulması ile Cayma Hakkının Kullanılmasına İlişkin 4077 Sayılı Kanunun Hükümlerinin TBK ve HMK Bakımından Değerlendirilmesi

Die Auswertung der Abschluss des Fernabsatzvertrages und der Anwendung des Rücktrittsrechts Der Normen der Verbraucherschutzgesetz im Aufblick Der Türkischer Bürgerlichen Gesetz und Zivilprozessordnung

Nedim MERİÇ

Bu çalışmada öncelikle mesafeli sözleşme incelenmiştir. Bu sözleşme türü, 4077 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanunun 9/A maddesinde düzenlenmiştir. Bir sözleşmenin mesafeli olarak anılması sözleşmenin türü değil ve fakat nasıl yapıldığı ile ilgilidir. Bu çerçevede mesafeli sözleşme, satıcı ile tüketici arasında düzenlenen konusu mal ve hizmet olan, satıcının/sunucunun uzaktan yapılmaya uygun hazırlanan işletim sistemi çerçevesinde değişik uzaktan iletişim tekniklerini kullanarak sözleşmenin kurulduğu sözleşme türüdür. Çalışmanın sonraki kısımlarında bu kapsamda ispat problemlerinin çözümü üzerinde durulmuştur

Mesafeli Sözleşme, İcap, İnternet, İspat, Tüketici.

Dieser Aufsatz untersucht zunächst den Begriff Fernabsatzvertrag. Der Fernabsatzvertrag ist in im 4077 Nummer Gesetz der Verbraucherschutzgesetz (Art 9/A) geregelt. Der Fernabsatzvertrag ist jeden zwischen einem Verkäufer und einem Verbraucher geschlossenen, eine Ware oder ein Dienst betreffenden Vertrag, der im Rahmen eines für den Fernabsatz organisierten Vertriebssystems des Verkäufers geschlossen wird, wobei dieser für den Vertrag bis zu dessen Abschluss einschließlich des Vertragsabschlusses selbst ausschließlich eine oder mehrere Fernkommunikationstechniken verwendet. In diesem Sinne zeigt der Nächste dieser Beitrag, wie Probleme in den genannten Rechtsgebieten in Bezug Beweis der Vertragsabschluss zu lösen sind.

Fernabsatzvertrag, Das Angebot, Das Internet, Der Beweis, der Verbraucher.

GİRİŞ VE KAVRAM

Günümüzde internet, telefon, mail ve benzeri uzaktan iletişim araçlarıyla mal ve hizmet sürümünün artarak yapılması, tüketicilerin bu iletişim araçlarıyla hizmet ve mal sunumuna ilgi duyması, klasik işyeri hizmet ve mal sunumunun dışında mesafeli sözleşme tipleriyle mal ve hizmet dolaşımının yaygın şekilde yapılmasına yol açmıştır¹. Elektronik yolla yapılan işlem sayısı 2010 yılı Nisan ayı rakamı 11.888.977 iken, 2012 yılı Nisan ayı sayısı 16.752.541’e ulaşmıştır. Aylık veriler yıllık olarak değerlendirildiğinde Türkiye için 2012 yılı toplam e-ticaret rakamının 200 milyon işlem adedini bulacağını rahatlıkla söyleyebiliriz². Banka işlemleri ile uçak bileti alış işlemlerinin elektronik yolla tüketiciler tarafından itibar görmesi konuyu önemli kılmaktadır³.

Teknolojik gelişmeler ile gittikçe artan e-ticaret uygulamaları, sözleşmelerin kurulması, sona ermesi, tüketicinin korunması ve yaşanacak ihtilafların çözümünde ispat sorunlarını da barındırmaktadır. Bu kapsamda sözleşme hukukunun genel hükümlerinin mesafeli sözleşmelerin kurulmasında ve tüketicinin korunmasındaki yetersizlikleri, AB üye ülkeleri için çıkarılan direktiflerle⁴ ve ülkelerin kendi milli kanunlarıyla düzenlenerek giderilmeye çalışılmıştır⁵. Karşılaşılan ispat problemleri (özellikle bilgisayar verilerinin niteliği) ise hukukumuz açısından sadece teorik tartışmalara konu olmuştur⁶.

I. MESAFELİ SÖZLEŞMELERİN TANIMI

4077 sayılı Kanunun 9/A maddesi, mesafeli sözleşmeleri, ‘yazılı, görsel, telefon ve elektronik ortamda veya diğer iletişim araçları kullanılarak ve tüketicilerle karşı karşıya gelinmeksizin yapılan ve malın veya hizmetin tüketiciye anında veya sonradan teslimi veya ifası kararlaştırılan sözleşme’ olarak tanımlamaktadır.