Suça İştirak

Complicity

Süleyman KARABEYESER

Bir suçun maddi unsurlarının en önemlisi faildir. Aynı suçta birden fazla failin bulunması onları suçta ortak haline getirir. Ortakların birlikte işledikleri suça katkıları bakımından sorumluluklarının belirlenmesi büyük önem arz etmektedir. Bunun için özel kuralların konulmasına ihtiyaç duyulmuştur. Bu ihtiyacı karşılamak üzere kanunumuzda suça iştirak başlığı altında bir bölüme yer verilmiştir. Suça iştirak; faillik, şeriklik ve alt başlıklarıyla açıklanmaya çalışılacaktır.

Fail, Faillik, Suç Ortağı, Suça İştirak, Azmettirme.

The most important factor of a crime is the perpetrator. Existence of more than one perpetrator in the same crime makes them accomplices of a crime. it is important to detect their responsibilities in terms of their role in the crime which they committed together. So, it is needed to set up special regulations in the legislation. To fulfill this necessity, a new chapter under the title “complicity” was added in criminal law. In this study complicity will be hold with accomplice ship, perpetration, partnership and its own subtitles.

Perpetrator, Perpetration, Accomplice, Complicity, Instigation.

I. Giriş

Hangi haksızlıkların suç olarak nitelendirileceği ceza siyasetiyle alakalıdır. Bu da yasakoyucunun iradesiyle ortaya çıkmaktadır. Zira her haksızlık suç olarak değerlendirilebilecek ağırlıkta görülmemektedir. Hangi eylemlerin suç olarak tanımlanacağı konusu ülkeden ülkeye, toplumdan topluma farklılık göstermektedir.

Haksızlık ihtiva eden bazı fiiller Türk Ceza Kanunu, özel ceza kanunları ve ceza hükümleri içeren kanunlarla yaptırım altına alınmıştır. Bu şekilde yaptırım altına alınan fillere suç denmektedir. Bazı suçlar kanun gereği¹ veya niteliği itibarıyla,² ancak birden fazla kişi tarafından işlenebilir olmakla beraber, Ceza Kanunumuzdaki suçların büyük çoğunluğu tek fail tarafından işlenebilecek niteliktedir. Tek faille işlenebilecek suçlar, amaçlanan haksızlığa daha kolay bir şekilde ulaşmak için birden fazla kişi tarafından da işlenebilir. Aynı suçta birden fazla failin bulunması, onları suçta ortak haline getirir. Ortakların birlikte işlemiş oldukları suça nazaran sorumluluklarının belirlenmesi için özel kurallar vazedilmesine ihtiyaç duyulmuştur. Bu ihtiyacı karşılamak üzere suça iştirak³ hükümleri (TCK m.37 - 41) ihdas edilmiştir.

Suça iştirak konusu dört bölümde açıklanmaya çalışılacaktır. Çalışmamızın ilk bölümünde suça iştirakla ilgili genel bilgiler verilecek, ikinci bölümde faillik ve türleri, üçüncü bölümde şeriklik kurumu ve son olarak da iştirak halinde işlenen suçlarda gönüllü vazgeçme konusu açıklanmaya çalışılacaktır.