“İhtiyati Tedbir Kararının Uygulanması, Verildiği Tarihten İtibaren Bir Hafta İçinde Talep Edilmek Zorundadır.” Kuralı Anayasa’ya Uygundur (?)

Practicing of Preliminary Injunction Has to be Demanded Within One Week After the Date Given This Rule is Constitutional

Coşkun Özbudak

Makalede, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun (HMK) 393’üncü maddesinin birinci fıkrasının, “İhtiyati tedbir kararının uygulanması, verildiği tarihten itibaren bir hafta içinde talep edilmek zorundadır.” şeklindeki birinci cümlesinde yer alan “… verildiği tarihten itibaren…” ibaresinin Anayasa’ya aykırı olmadığı yönündeki Anayasa Mahkemesi kararı incelenmiştir.

Hukuk Muhakemeleri Kanunu, Anayasa, Geçici Hukuki Koruma, İhtiyati Tedbir, İhtiyati Haciz, Mahkemeye Erişim Hakkı, Ölçülülük, Hakkın Özü, Anayasa Mahkemesine İtiraz Yolu.

The article mentions that 6100 numbered 393/first clause of CCP which is “practicing of preliminary injunction has to be demanded within one week after the date given this rule is constitutional” and the decision of constitutional court which is the clause “within one week after the date given” is not against to the constitution is examined.

Code of Civil Procedure, Constitution, Temporary Legal Protection, Cautionary Judgment, Provisional Seizure, Right of Access of Court, Moderation, Core of Right, Contention of Unconstitutionality of Constitutional Court.

1. GİRİŞ

Hak arayan kişilerin mahkemeye başvurarak hukuksal koruma isteminde bulunmaları “dava” olarak tezahür eder. Dava (yargılama) kesin hükümle sonuçlandığından, davacı ile davalı arasındaki uyuşmazlıkta, hukuksal koruma talebi kesin şekilde karşılanmış olur. Bu nedenle dava, “kesin hukuki koruma” olarak da adlandırılır.¹

Yargılama ciddi bir tahkikatı gerekli kıldığından, bir davada sonuca varılması az ya da çok bir zaman alır. İşte bu nedenle, mevcut durumda meydana gelebilecek bir değişme nedeniyle hakkın elde edilmesinin önemli ölçüde zorlaşacağı ya da tamamen imkânsız hale geleceğinden veya gecikme sebebiyle bir sakınca yahut ciddi bir zarar doğacağından endişe edilmesi hallerinde, bir geçici hukuki korumaya ihtiyaç duyulabilir. İhtiyati tedbir hukuk yargılamasında başvurulan başlıca geçici hukuki koruma yoludur.

Anayasa yargısında “yürürlüğün durdurulması”, idari yargılamada, “yürütmenin durdurulması”, hukuk yargılamasında “ihtiyati tedbir” ve “ihtiyati haciz” bu yargısal yollarda başvurulan geçici hukuki koruma tedbirleridir.