“Maymun Estrellita” Kararı
Dava No. 253-20-JH
Serkan KÖYBAŞI, Efe EROĞLU, Muhammet Enes GÜNDÜZ, Doğan Yiğit ŞAHİN, Ceren ALTIN
Ekvador Anayasa Mahkemesi Genel Kurulu, Anayasal ve Hukuksal Yetkilerini Kullanarak Aşağıdaki Kararı Vermiştir
Kesin Karar
(Doğa’nın Hakları ve hakların öznesi olarak hayvanlar)
I. Anayasa Mahkemesi Önündeki Yargılama Süreci
1. Tungurahau Bölge Adalet Mahkemesi’nin Özel Ceza, Askerî Ceza, Sulh Ceza ve Trafik Mahkemesi tarafından verilen 18102-2019-00032 numaralı habeas corpus başvurusuna ilişkin kesin karara karşı 30 Haziran 2020 tarihinde bu Mahkeme’ye başvurulmuştur.
2. 22 Aralık 2020 tarihinde, Anayasa Mahkemesi yargıçları Ramiro Avila Santamaría, Agustín Grijalva Jiménez ve Carmen Corral Ponce’dan oluşan Seçici Daire, Anayasa Mahkemesi yargıçları Ramiro Avila Santamaría ve Agustín Grijalva Jiménez’in olumlu ve Anayasa Mahkemesi yargıcı Carmen Corral Ponce’nin karşıoyuyla, 253-20-JH numaralı davanın, Yargı Güvenceleri ve Anayasal Denetim Organik Kanunu’nun (bundan sonra, İspanyolca Ley Orgánica de Garantías Jurisdiccionales y Control Constitucional’in kısaltması olan “LOGJCC”) 25. maddesinin 1. fıkrasının 4 numaralı bendindeki seçim parametrelerinin sağlandığını göz önünde bulundurarak, bu madde çerçevesinde bağlayıcı kararı verilmesi ve haklar yaratılması amacıyla seçilmesine1 karar vermiştir.
3. 13 Ocak 2021 tarihinde Anayasa Mahkemesi Genel Kurulu davayı rastgele şekilde dağıtmıştır ve dava Yargıç Teresa Nuques Martínez’e atanmıştır.
4. 8 Kasım 2021 tarihinde Yargıç Teresa Nuques Martínez, Mahkeme’nin konuyu görüşmeye yetkisi olduğuna hükmetmiş, aynı gün yayınlanan bir karar aracılığıyla tarafları bilgilendirmiş ve 18102-201900032 numaralı habeas corpus başvurusuna ilişkin bilgi talep etmiştir.
5. Dava sürecinde, aşağıdaki bireylerden ve kurumlardan amici curiae şeklinde yazılar kabul edilmiştir: Fundación Protección Animal Ecuador, Fundación PAE2 ; Plataforma ZOOXXI3 ; Vivana Morales Naranjo4 (çevre araştırmacısı); Brooks McCormick Jr. Harvard Hukuk Fakültesi Hayvan Hukuku & Politikası Programı ve Nonhuman Rights Project5 .
6. 12 Kasım 2020 tarihinde yapılan bir toplantıda, Anayasa Mahkemesi yargıçları Ramiro Avila Santamaría, Daniela Salazar María ve Teresa Nuques Martínez’den oluşan İkinci Değerlendirme Dairesi, Anayasa Mahkemesi Genel Kurulu’nun rastgele yaptığı dağıtıma istinaden, oturuma başkanlık eden yargıcın sunduğu karar taslağını onaylamıştır.
7. Amici curiae yazısında PAE Vakfı, bu davanın “hayvan hukukunun” gelişmesi ve ilerlemesi için çok önemli olduğuna işaret etmiş; sonrasındaysa, “insanların diğer türlerle ilişkilerinin ve sonuç olarak Anayasa’da tanınmış olan doğanın haklarının geliştirilmesinin...” düzenlenmesi ve uygulanması için Mahkeme kararlarında bir dönüm noktası teşkil edebileceğini belirtmiştir.
