Arama yapmak için lütfen yukarıdaki kutulardan birine aramak istediğiniz terimi girin.

Kamu İhale Kurulu Kararlarının Yargısal Denetimi Bağlamında Yürütmenin Durdurulması ve Hukukî Sonuçları

Stay of Execution and Legal Results Regarding Judicial Review of Public Procurement Authority Decisions

Oğuz SANCAKDAR

Yürütmenin durdurulması kararı, idari işlemin hukuka uygunluk karinesini ve işlemin uygulanmasını dava sonuna kadar erteleyen yargısal bir karardır. Yürütmenin durdurulması kararı ya idari işlemlere ya da idari yargı kararlarına karşı istenebilir. İdari yargıda iptal davasının açılmış olması işlemin yürütülmesini durdurmaz. Taraflardan birinin istemi üzerine davaya bakan mahkeme yürütmenin durdurulmasına karar verir. Mahkemenin yürütmenin durdurulması kararı yoksa ya da yasada açıkça öngörülmemiş ise yürütme kendiliğinden durmaz. Danıştay’da veya idari mahkemelerde dava açılması, dava edilen idari işlemin yürütülmesini kendiliğinden durdurmaz. İhale süreci sıkı şekil koşullarına tâbi olup, esas itibarıyla idarenin bağlı yetki kurallarına göre hareket etmesi gerekir. Yürütmenin durdurulması kararının sözleşmeye etkisi konusu oldukça tartışmalıdır. Kanımızca emredici hukuk kuralların aykırılık varsa sözleşmenin kesin hükümsüzlüğü (B.K. md.27) gündeme gelmelidir. Şayet emredici hukuk kuralına aykırılık bulunmuyorsa ikili ayırım yapılabilir. İşin %80’i bitmişse (4735 s. K. 21) m bu oranın yasak fiil ve davranışlarda bile geçerli olduğu kabul edildiği dikkate alındığında sözleşmenin feshine gidilemez. Bu durumda anılan kanun hükmünden gelen “hukuki imkansızlık” nedeniyle yürütmenin durdurulması kararı uygulanamayacağı düşünülebilir. Ancak şayet işin %80’i bitmemişse ve emredici hukuk kuralına aykırılık da bulunmuyorsa, mahkeme kararı sözleşmenin esaslı değil de, tâli noktalarını etkiliyorsa bu durumda taraflar hukuken eşit durumda olduğu için idare tek başına sözleşmeyi fesh edemeyeceği yönünde bir düşünce akla gelebilir. Bu durumda; ortada bir mahkeme kararı olduğu ve bu kararın gereklerinin en geç 30 gün içinde idarece yerine getirilmesi gerektiği düşünüldüğünde idarenin mahkeme kararındaki gerekçelere uygun şekilde hareket etmesi gerekiyorsa sözleşmeyi fesh edip, tazminat ödemesi gerektiği kanısındayız. Bu noktada yürütmenin durdurulması kararı geçmişe etkili olduğu için bu yargı kararına konu olan işlem ve sonrasındaki işlemlerin yeniden yapılması gerekeceği düşünülebilir. Tereddütleri ortadan kaldırma bakımından yürütmenin durdurulması ve iptal kararları durumunda bunun sözleşmeye etkisinin açıkça sözleşmede düzenlenmesinde yarar vardır.

Kamu İhaleleri, Kamu İhale Kurumu, Yürütmenin Durdurulması, İdarenin Sözleşmeleri, Şikayet, İtirazen Şikayet.

Stay of execution judgment that defers the presumption of lawful conformity of administrative act and the execution of administrative act till the end of case is a judicial decision. Motion for stay of execution can be claimed against administrative acts or administrative court decisions. To bring an administrative action for rescission doesn’t stay an execution of administrative act. The Court that is hearing the case gives stay of execution judgment by demand of one of the parts. If there is no stay of execution judgment at law or stay of execution is not regulated explicitly by law, execution doesn’t stay automatically. To bring an action before the administrative courts and Council of State doesn’t stay an execution of the disputed administrative act. The tender process depends on strict form requirements. The administration has to act according to the rules of non-discretionary power. The impact of the stay of execution judgment on the contract is highly controversial. For us, if there is contradiction to the imperious legal principle, the absolute nullity of the contract (Code of Obligations, art. 27) should come to order. If there is no contradiction to the imperious legal principle, there can be dual segregation. If the eighty percent of the work is completed (Code no. 4735, art. 21), there is no revocation of the contract by considering this percentage that is valid even in public offence. It can be thought that stay of execution judgment cannot be put into practice by reason of legal impossibility of the foregoing legal provision in such a case. However, if the eighty percent of the work is not completed and there is no contradiction to the imperious legal principle and the court decision has not influence on the main points of the contract, but it has influence on the secondary points of the contract, it can be thought that the administration cannot revoke the contract on its own because the parts are legally equal in this case. From our point of view, when it is thought that there is a court decision and it is must to satisfy this judgment’s necessities by the administration at the latest 30 days, if the administration must act in conformity with the reasons of the judgment, it should revoke the contract and pay the compensation in such a case. It can be thought that the disputed administrative act and subsequent administrative acts should be made again because of the retrospective impact of the stay of execution judgment at this point. It is useful to provide explicitly for the conditions of the impact of stay of execution judgment and overruling decisions in the contract not to have hesitations in such a case.

Public Procurement, Public Procurement Authority, Stay of Execution, Contracts of the Administration, Complaint, Objection.

GİRİŞ

Anglo-Saxon Sisteminde, eksik idari rejim olduğu için Bağımsız İdari Otoriteler (BİO'lar) yargı benzeri bir işleve sahip kılınmıştır. Ülkemizde müstakil idari yargı olmasına rağmen BİO'lara da yer verilmiştir. Bu bağlamda Kamu İhale Kurumu (KİK); kamu tüzel kişiliğini haiz, idari ve malî özerkliğe sahiptir. Kurumun ilişkili (bağlı ya da ilgili değil!) olduğu Bakanlık Maliye Bakanlığı olup, merkezi Ankara'dadır. Kurum görevini yerine getirirken bağımsızdır. Hiçbir organ, makam, merci ve kişi Kurumun kararlarını etkilemek amacıyla emir ve talimat veremez (4.1.2002 günlü, 4734 s. Kamu İhale Kanunu md. 53/1-3).

2012 değişikliği ile bunların özerkliği kısmen de olsa idarenin bütünlüğü ilkesi gereği denetim altına alınmak istenmişse1 de sonuçta ve esas itibarıyla bunların kendi yasal mevzuatı açısından özerkliklerini korumaya devam ettiklerinin kabulü gerektiği kanısındayız.

İhale konusu ve uyuşmazlıkları ile ilgili 4734 s. Kamu İhale Kanunu, İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik, İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Tebliğ, Kamu İhale Genel Tebliği, Yapım İşleri Teknik Şartnamesi gibi pek çok düzenleme bulunmaktadır. İhale süreci sıkı şekil koşullarına tâbi olup, esas itibarıyla idarenin bağlı yetki kurallarına göre hareket etmesi gerekir.