Feminist Hukuk Teorisine Genel Bakış

Introduction to Feminist Legal Theory

Feminizm akımının, feminist düşünce teorilerinin, bütünleyici bir parçası haline gelen feminist hukuk anlayışının birçok hukuk kuralının değişmesindeki önemi büyüktür. Toplumsal cinsiyet eşitliğinin sağlanması açısından önemli bir yer tutan hukuki düzenlemelere feminist perspektifle yaklaşılarak ideal bir hukuka ulaşılacağını düşünmekteyiz. Bu doğrultuda çalışmamızda önümüzdeki süreçte daha etkin olacağını düşündüğümüz feminist hukuk teorisi genel hatlarıyla ele alınmıştır.

Feminizm, Feminist Hukuk Bilimi, Feminist Hukuk Teorisi, Toplumsal Cinsiyet, Eşitlik

The feminist approach to jurisprudence which has become a supplementary part of the feminist movement and feminist thinking theories, plays a big role on the alteration of many legal regulations. We are of the opinion that, legal regulations which ensure gender equality and an ideal legal system can be attained through feminist perpective. In this respect, feminist legal theory is discussed in this study, as it is expected to be more influential in near future.

Feminism, Feminist Jurisprudence, Feminist Legal Theory, Gender, Equality

Feminizm

Feminizm genel olarak, kadın erkek ayrımcılığına karşı çıkarak, cinsler arasında siyasal, ekonomik ve toplumsal eşitliği savunan görüş olarak tanımlanabilir.¹ Feminizm, cinsiyet eşitsizliğinin temellerini anlamayı ve bununla mücadele imkanları geliştirmeyi hedeflemektedir. Bu bağlamda feminizm hem teorik hem de siyasal bir pratik olarak ortaya çıkmıştır.²

Kadının geleneksel siyasal ve toplumsal ideolojiye karşı kendisini bir hukuksal varlık, toplumsal ve siyasal yönden erkeklere eşit bir vatandaş olarak kabul ettirmesi dünya genelinde verdiği çok büyük bir mücadelenin sonunda olmuştur. Feminizm, geleneksel siyasal ideolojinin cinsiyetçi ayrımcı, kadını ikinci planda gören kamusal yaşamdan dışlayan ve bunu büyük bir kadınlar çoğunluğuna içselleştirerek kabul ettiren tutumuna karşı çıkan en önemli görüşlerdendir.³ Bu görüş, evrensel gerçeklik olarak sunulan ancak erkeğin gerçeğinin kadınlara dayatılmasından öteye geçmeyen gerçeği yadsır.⁴

Buna ek olarak, feminizm bir taraftan kadınlara erkeklerle eşit haklar ve fırsatlar tanınmasını ve kadınlara karşı olan ayrımcılığın ortadan kaldırılmasını, diğer taraftan kadınların erkeklerden farklı olduğunu ve bu farklılığın göz önünde bulundurulması gerektiğini savunan sosyal, politik ve hukuki bir akım olarak ifade edilebilir.⁵ Feminist yöntem, kadınların erkeklerle eşit olmadığı görünüşünden hareket eder ve belli davranışların cinsiyet temelinde ayrımlaştırılarak erkeğe ya da kadına özgü şeklinde nitelendirilmesinde erkek ve kadının biyolojik farklılıkları değil, toplumsal olarak yaratılan toplumsal cinsiyetin rol oynadığını vurgular.