Arama yapmak için lütfen yukarıdaki kutulardan birine aramak istediğiniz terimi girin.

Aydınlatılmış Onam - Medikolegal Yaklaşım

Informed Consent – Medicolegal Approach

Nadir ARICAN,İsmail Özgür CAN,Çağlar ÖZDEMİR

Aydınlatılmış onam kavramı tüm sağlık çalışanları ilgilendirmesi dışında tıp hukukunun da ana çalışma konuları arasında yer almaktadır. Aydınlatılmış onam, tıbbi girişimleri hukuka uygun hale getiren nedenler arasındadır.  Makalemizde, yasal mevzuat ve etik ilkeler ışığında aydınlatılmış onam kavramı ortaya konmaya çalışılmış ve onam verme yeterliliği, onamın hangi koşullarda, kim tarafından, hangi şekilde alınması gerektiği ve kapsamı konularında olgu örnekleriyle tartışılması amaçlanmıştır. Aydınlatılmış onamda ispat yükümlülüğü, yaşlılarda, çocuklarda ve diğer kısıtlı bireylerde yeterlilik ve ileriye yönelik onam kavramları üzerinde tartışmalar sürmektedir. Konunun tüm tarafların katılımıyla multidisipliner yaklaşımla ele alınmasının ve tartışılmasının hastaların biyopsikososyal iyilik hali için uygun yaklaşım olacağı görüşündeyiz.

Aydınlatılmış Onam, Hasta Hakları, Medikolegal, Tıp Hukuku, Sağlık Hukuku.

Informed consent is a topic related to health professional but also related to legal medicine area. Informed consent could put medical interventions under legal frame. At present article, we want to discuss informed consent issue by the help of legislations and ethic principles and pointed out the limitations of informed consent issue like who is the responsible for consent, how to take consent etc. by the help of cases. Conflicts on the topic of willing consent, capacity of individuals for consent among geriatric age and children is still going. We believe that handling the issue by a multidisciplinary approach could be a better way to succeed the patients’ biopsychological well being.

Informed Consent, Rights of Patient, Medicolegal, Medical Law, Law of Health.

GİRİŞ

Aydınlatılmış onam; tıbbi bir yakınma ya da sağlık durumunun tespiti amacı ile sağlık kuruluşuna başvuran bir bireyin, uygulanması düşünülen tıbbi muayene ve uygulama hakkında bilgilendirilmesi ve serbestçe karar verebilecek bilgi seviyesine ulaştırılması olarak tanımlanır (1-4).

Aşçıoğlu, hekimin aydınlatma olmadan yapmış olduğu tıbbi girişim ile hastaya maddi ve manevi hasar vermiş olarak kabul edilebileceğini ifade etmekte, Yargıtay 4. Hukuk Dairesi de 6297/2541 sayılı kararında, ancak hastanın neye rıza gösterdiğini bilmesi ve yeteri kadar aydınlatılması halinde rızanın geçerli olduğuna işaret etmektedir.

Hasta Hakları Yönetmeliğinin (HHY) 15/1. maddesi, Tıbbi Deontoloji Tüzüğünün (TDT) 14. maddesi ve Türk Tabipler Birliği (TTB) Hekimlik Meslek Etiği Kuralları (HMEK)’nın 26. maddesinde aydınlatma yükümlülüğüne açık bir şekilde atıfta bulunulmakta, aydınlatılmış onamın (4,5);