Okullarda “Okul Doktoru” ve “Hemşire” Uygulaması’nın Önemi ve Konu ile İlgili Türkiye’deki Yasal Düzenlemeler

The Significance of Having a School Doctor Nurse at the Schools and Legal Arrangements in Turkey About This Issue

Münevver MERTOĞLU

GİRİŞ

Türkiye’de her yedi dakikada bir iş kazası meydana gelmektedir. Kazalar nedeniyle ölümlerin yüzde %50 si ilk yarım saat içinde gerçekleşmektedir. Her 80 kazadan biri ölümle sonuçlanmaktadır. Doğru İlkyardım ile kazalardaki ölüm %35 oranında önlenebilir. Solunumu duran bir kişinin; 0-1 dakikada kalbinin durduğu, 4-6 dakikada beyin hasarı başladığı, 6-10 dakikada ilerleyen beyin hasarı, 10 dakikadan sonra geri dönüşümü olmayan beyin hasarının meydana geldiği belirtilmektedir. (Mat İlk Yardım Merkezi, 2012) İlk 10 dakikada, ambulans gelene kadar, solunumu duran kişiye yapılan doğru ilkyardım, ölümlerin üçte birini engellemektedir.

Her yerde yaralanma ya da ölümle sonuçlanabilecek riskler vardır. Ancak öğrenci sayıları binlerle ifade edilebilen okul ortamlarındaki riskler, pek çok ortama göre oldukça yüksektir. Okul öncesi eğitimden başlayarak lise ve üniversitelere kadar bu riskler farklılıklar göstermekle birlikte, her düzeyde hayati önemi vardır. Çok kalabalık okullarda bulaşıcı hastalık salgınları, öğrencilerin oyun sırasında düşmeleri, yaralanmaları, başa ağır bir cisim düşmesi, cam kırılması, elektrik çarpması, yangın, gıda zehirlenmeleri, özellikle ergen grubunda öğrencilerin birbirlerine fiziksel olarak zarar vermesi v.b gibi pek çok risk bulunmaktadır. Okulda üzerine lavabo düştüğü için ölen, 200 kg'lık kapının altında ezildiği için ağır yaralanan öğrencilerin dramı vb haberler, görsel ve yazılı basında sıklıkla yer almaktadır.

Okul sağlığına yönelik çalışmalar, ilkokul dönemindeki çocukların büyüme-gelişme, görme, işitme sorunları olduğunu, üst solunum yolu enfeksiyonları, kötü ağız hijyeni, beslenme ve paraziter hastalıklar yönünden risk altında olduklarını göstermektedir. Türkiye’de yapılan çalışmalarda ise, okul çağı çocuklarının en yaygın sorunları arasında büyüme-gelişme, görme kusuru, paraziter hastalıklar ve ağız-diş sağlığı sorunları yer almaktadır (Akış, N., Aydın, N., Aksu, H. 2003).