Kişi Özgürlüğünü Korumak İçin Adli Kontrol Seçeneklerinin Tutuklama Koruma Tedbirinin Önüne Geçmesi Zorunluluğu

Durmuş TEZCAN

Suç ile toplumun bozulan düzenini tamir etmek amacıyla açılan ceza soruşturma ve kovuşturmalarında delillerin toplanması ve şüpheli ve/veya sanığın kaçmasının önlenmesi için yararlanılan tedbirlere koruma tedbirleri denilmektedir. Ceza Muhakemesi Hukuku, ceza soruşturma ve kovuşturmasında şüpheli ve/veya sanığın temel hak ve özgürlüklerine yapılacak müdahalenin kapsamını ve ölçülü olmasını sağlayan kurallar içerir. Yargıç ise, yargıçlığın sağladığı tarafsızlık ve bağımsızlık içinde bu kuralları uygular.

Son dönemde basında çıkan haberlerden, savunma makamını temsil eden barolar ve TBB gibi meslek kuruluşları yanında, diğer kesimlerin de yapılan soruşturma ve kovuşturmalarda başvurulan tutuklama koruma tedbirinin uzunluğundan şikâyetçi oldukları görülmektedir.

Buna karşılık, 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu’nun tutuklama koruma tedbirini düzenleyen 100 vd maddelerine bakıldığında, özellikle katalog suçlar olarak sayılan kimi suçlarda tutuklama tedbirine başvurma koşullarının kolaylaştırılarak, davanın karmaşıklığı gibi gerekçelerle tutuklamanın adeta öne çekilmiş bir ceza gibi uygulanmasına zemin hazırlandığı ve bu yönüyle 1412 sayılı CMUK’dan daha ileri bir düzenleme getirmediği gözlenmektedir.