Anneleri Tutuklu/Hükümlü Olan 0-6 Yaş Arası Çocukların İhtiyaçları, İlgili Yasal Düzenlemeler ve Uygulamalar
Legal Arrangements and Implementation Regarding to the Needs of 0-6 Yrs Old Children, The Mothers of Whom are Detained/Imprisoned
Münevver MERTOĞLU
Bu çalışmanın amacı, anneleri tutuklu ya da hükümlü olan 0-6 yaş arasındaki çocukların, sağlıklı bir şekilde gelişmelerine destek olacak yasal düzenlemelerle, olumlu uygulamaların önemine dikkat çekmektir. Türkiye’de ve Dünya’da annesinin mahkûmiyetinden etkilenen çocuk sayısının her geçen gün arttığına ilişkin veriler, bu sorunun üzerinde durulması gerektiğine işaret etmektedir. 0-6 yaş, bireylerin kişiliklerinin gelişmesi ve gelecek yaşantılarını olumlu ya da olumsuz etkilemesi bakımından önemli bir dönemdir. Bu dönemde anne-babaların, çocuklarının psikolojik, fiziksel ve sosyal gelişimlerinde çok önemli sorumlulukları vardır. Hiçbir çocuğun bu dönemi cezaevinde geçirmesi istenmez. Ancak zorunlu hallerde bir süre cezaevinde kalacak çocuklar için çocuğun üstün yararı dikkate alınarak cezaevlerinde amaca uygun düzenlemelerin ve uygulamaların yapılması gerekir.
Hükümlü Anneler, Çocuk, Cezaevi, Cezaevindeki Çocuklar.
The aim of this study is to draw attention to the importance of legal arrangements and constructive implementations in support of healthy development of such children of 0-6 years old, whose mothers are detained or imprisoned. The data in relation to ever increasing number of children affected from conviction of their mothers in Türkiye and the world indicates the necessity of putting emphasis on this issue. The age of 0-6 is an important period in terms of personal development of individuals and constructive or adverse influences on their future lives. In this period, mother and fathers have crucial responsibilities in psychological, physical, and social developments of their children. It is not desirable to have any child lived this period in prison. Nevertheless, for any children, who have to spend some time in prison in force majeure cases, it is necessary to implement such arrangements and implementations in prisons suitable for the purpose in consideration of the best interest of children.
Imprisoned Mothers, Child, Prison, Children in Prisons.
Bireylerin gelişiminde 0-6 yaş arası dönemi oldukça önemlidir. Çocuğun fiziksel, psikolojik ve sosyal gelişimi bu dönemde şekillenir. 0-6 yaş arasında çocukların sağlıklı bir gelişim gösterebilmesi, başta anne baba olmak üzere ailedeki bireylerin sorumluluklarını yerine getirmesi ve iyi bir ortamın sağlanması ile mümkündür. Ayrıca olumlu davranışların kazandırılmasında aile bireylerinin rol modeli olmaları beklenir.
Herhangi bir nedenle tutuklu ya da hükümlü olan annelerin çocukları için bu dönem, büyük bir şansızlıktır. Şartları ne kadar iyi olursa olsun cezaevinde geçirilen bir bebeklik ya da çocukluğun sağlıklı olabileceği söylenemez. Ancak yazık ki bazı çocuklar, cezaevi ortamlarından daha sağlıksız bir aile ya da çevre ortamında bulunabilirler. Kaldı ki yapılan araştırmalar tutuklu/hükümlü annelerin genel olarak sosyo-ekonomik düzeyi düşük, pek çok suçun mağduru ya da faili olduklarını göstermiştir.1,2 Böyle bir ortamda bazen çocuğun temel ihtiyaçlarının karşılanması bile mümkün olmayabilir.
Hiçbir çocuğun cezaevi ortamında büyümesi arzu edilmez. Ancak annenin cezaevine girmesi halinde 0-6 yaş arasındaki çocuğun bu dönemi annesi ile birlikte geçirmesi, fiziksel, psikolojik ve sosyal gelişimini sağlayacak önlemlerin alınması kısmen çözüm olabilir.
