Kamu Görevlilerinin Uymaları Gereken Etik Kurallar Hakkında Bir Kanun Önerisi

Hasan Dursun

Bu inceleme kapsamında; kamu görevlilerinin uymaları gereken etik kurallar hakkındaki pozitif hukukumuzda yapılan düzenlemelerin eksik, yetersiz; hukuka ve kamu yönetimi ilkelerine aykırı olduğu somut bir şekilde ortaya konulmuş ve konuyla ilgili mevcut düzenlemelerin yerine, tarafımızca hazırlanan yeni bir Memur ve Diğer Kamu Görevlilerinin Uymaları Gereken Etik Kurallar Hakkında Kanun (Taslağı) önerisi sunulmuştur.

Kamu görevlileri, etik, çıkar çatışması, etikle ilgili uluslararası çalışmalar.

Kamu görevlileri nin (memurların ve diğer kamu görevlilerinin) etik ¹ kurallara sahip olmasının önemi çok eskiden beri vurgulanmıştır. Örneğin Aristo, kamu görevlilerinin eğitici bir fonksiyonu bulunduğunu; yaptıkları iyi davranışların toplum tarafından örnek alınacağı gibi kötü davranışlarının da toplum tarafından örnek alınacağını ifade etmiştir.²

İlk çağlardan bu yana her zaman önem verilen ve günümüzde de önemi gittikçe artan kamu görevlilerinin etik kuralları konusuna, norm ve diğer boyutlar bakımından Türkiye’de yeterli önem verildiği söylenemez. Konu hakkında aşağıda ayrıntılı bilgi verilmektedir.

Kamu görevlilerinin uymaları gereken etik kurallar , daha önceleri sadece, 14.7.1965 tarihli ve 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu nun³ değişik maddelerinde (örneğin, 8, 10, 29 ve 30’uncu maddeleri gibi) düzenlenmişti. Daha sonra ise, 25.5.2004 tarihli ve 5176 sayılı Kamu Görevlileri Etik Kurulu Kurulması ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanunla;⁴ Başbakanlık bünyesinde Kamu Görevlileri Etik Kurulu kurulmuştur. 5176 sayılı Kanunun 3’üncü ve 7’nci maddeleri dayanak yapılarak konu hakkında bir de Kamu Görevlileri Etik Davranış İlkeleri ile Başvuru Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik⁵ çıkarılmıştır.