Sıralı Gen Testi ve Masumiyet Karinesi

Gereon WOLTERS

Gen Testi, Masumiyet Karinesi, Alman CMK m. 81/4

Bu günlerde Çeşme’de Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi hakkında ayrıntılı bir şekilde izah edici konusmalar dinliyoruz. Önümüzdeki dakikalarda ben daha genel bir şekilde kısa bir zaman önce Alman Ceza Muhakemeleri Usul Kanununa giriş yapan (Türk usul kanununda bildiğim kadarıyla karşılığı olmayan) bir uygulamayı Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesinin 6. maddesinin 2. fıkrasında yer alan suçsuzluk karinesi açısından değerlendirmek istiyorum.

Yaklaşık 4 sene önce alman yasa koyucusu Ceza Muhakemeleri Usul Kanununa madde 81h'yi ekledi. Bu maddeye göre zanlı olmayan ama muhtemelen failin bazı özelliklerini tasıyan sahısların yazılı olarak onay verdikleri taktirde vücut hücreleri alınıp ... DNA-tehşis örneği cıkarmak ve cinsiyet belirlemek için molekülargenetik analiz yapılabilir ... ve belirlenen tehşis örneği olay yerinden toplanan delillerde bulunan DNA-tehşis örnekleri ile otomatik olarak kıyaslanabilir. Bu tedbiri tayin etme yetkisi formel olarak sadece hakime muhafaza edilmistir. Maddi hukuka göre bu tedbiri tayin etmenin şartı bir insanın hayatına, bedeninin yaralanamamazlılığına, kişisel özgürlüğüne veya cinsel iradesine aykırı bir cürüm yaşandığına dair bir şüphe bulunmasıdır. Ayrıca bu tedbiri tayın etmek için başka tahkik yöntemlerinin büyük bir olasılıkla başarısız kalacağı kanısına varılmıs olması gerekmektedir ve özellikle tedbirin, uygulanacağı kişi sayısı ve suçun ağırlığı göz önünde bulundurularak, oranlı olması dikkate alınmalıdır.

Bu yeni madde de ilk bakışta dikkat çeken, alâkalı kişinin onayı alınması şartıdır. Bu iki soruyu ortaya koymaktadır.