Yargıtay Kararları Işığında Gümrük Kaçakçılığı Davalarında Önödeme Uygulamasında Lehe Kanun Uygulaması
Erhan Günay
4926 sayılı Kaçakçılıkla Mücadele Kanunu (KMK), md. 34 uygulaması, 31.03.2007 tarihinde yürürlüğe giren 5607 sayılı KMK ile sona ermiş değildir. Suç tarihi itibariyle derdest kaçakçılık davalarında “lehe kanun” belirlemesi yönüyle, 4926 sayılı KMK hükümleri bir süre daha uygulanacaktır. Uygulamada “önödeme” konusunda yine bazı hatalı işlemlerin yapılmakta olduğu gözlenmiş olduğundan Yargıtay kararları ışığında konunun ele alınmasında yarar görülmüştür.
Önödeme, lehe kanun, önödeme önerisi.
1- Önödeme Uyarısında Yapılan Hatalı İşlemler
Keza, önödeme nedeniyle takipsizlik kararı verildiğinde açılacak müsadere davasında suç konusu eşyanın zoralımına, suç konusu olmayan eşya ile bizatihi kaçak olmayan nakil aracının iadesine karar verilmelidir. “4926 s. Yasanın 31/son maddesinde ölüm, af, 34. maddeye göre ödeme veya zamanaşımı sebebiyle ceza soruşturma veya kovuşturmasının devamına olanak kalmayan hallerde, suç konusu olduğu belirlenen eşyanın zoralımına, suç konusu olmayan eşyanın iadesine karar verilebileceği öngörülmüş olup, nakil aracının bizatihi kaçak olmadığı ve ödeme nedeniyle takipsizlik kararı verilmesi halinde nakil aracının müsaderesine olanak verecek bir yasal düzenlemenin de 4826 s. Yasada yer almadığı gözetilmeden, aracın iadesi yerine yazılı şekilde müsaderesine karar verilmesi yasaya aykırı olup, hükmün bozulmasına” 7. CD., 07.03.2007-25694/1391.
Önödeme asıl gümrük kaçakçılığı davası sırasında yerine getirildiğinde dava ortadan kaldırıldığı durumda dahi, aynı şekilde yani nakil aracının iadesine karar verilmelidir. “4926 s. Yasanın 31/4. maddesinde, ölüm, af, zamanaşımı ve önödeme hallerinde yalnızca suç konusu kaçak eşyanın müsaderesinin öngörüldüğü cihetle, anılan Yasanın 34. maddesi uyarınca önödeme nedeniyle sanıklar hakkındaki kamu davasının ortadan kaldırılmasına karar verildiğine göre, bizatihi kaçak olmayan nakil aracının iadesine karar verilmesi gerekirken, yazılı şekilde müsadereye hükmolunması” 7. CD., 13.03.2006-17789/1563.
Önödeme dolayısıyla suç konusu eşyanın zoralımına, suç konusu olmayan eşya ile bizatihi kaçak olmayan nakil aracının iadesine karar verilirken, uygulanacak yasa maddesinde yanılgıya düşülmemelidir. Başka bir deyişle yasal dayanak olan anılan Yasanın 31. maddesi yerine sadece mahkûmiyet halinde uygulanan md. 4/4 ve 20 hükümlerine yer verilmemesine dikkat edilmelidir. “Sanık 4926 s. Kanunun 34. maddesine göre önödemede bulunduğuna göre, kaçak eşyanın 4926 s. Yasanın 31. maddesi gereğince müsaderesi, aracın da aynı madde ile iadesi yerine, mahkûmiyet halinde uygulanan 4/4 ve 20. madde hükümlerinin uygulanması, yasaya aykırı, müdahil hazine vekilinin temyiz itirazları bu nedenle yerinde görüldüğünden ve bu husus yeniden yargılamayı gerektirmediğinden CMUK, m. 322 uyarınca müsadere maddesinin 4926 s. Kanunun 31. maddesi şeklinde değiştirilmesi suretiyle hükmün düzeltilerek onanmasına” 7. CD., 04.05.2005-25247/3589.
