Arama yapmak için lütfen yukarıdaki kutulardan birine aramak istediğiniz terimi girin.

Kast, Taksir ve Netice Sebebiyle Ağırlaşmış Suç

Friederike von ZEZSCHWITZ,M.A.
Koray DOĞAN

KASITLI TAMAMLANMIŞ İCRAİ SUÇ

Kasıtlı tamamlanmış icrai suç kavramından, bir kasıtlı davranışın (karşl. § 15 Al.CK) gerekli olduğu ve objektif tipe uygunluğun – teşebbüsten farklı olarak - tamamlanmış olduğu suçlar anlaşılır. Kasıtlı suçlarda üç inceleme noktası yer alır: (objektif ve sübjektif) tipe uygunluk, hukuka aykırılık ve kusur. TCK m.24 vd.’dan farklı olarak kanun koyucu, Al.CK §§ 32 vd.’da hukuka uygunluk sebepleri ve mazeret sebeplerini ayırmıştır.

TCK m.21 vd. kast, olası kast ve taksiri açıkça tanımlamışken, § 16 I Al.CK kastı farklı bir şekilde şu şekilde açıklamıştır: „Kim suça ilişkin hareketi gerçekleştirirken kanuni tipe ait bir durumu fark etmemişse, kasten hareket etmiş olmaz. Taksirden dolayı cezai sorumluluk saklıdır.“ Kast, objektif tipe uygunluğun, objektif tipe ait unsurların bilinmesi dahilinde ve isteyerek gerçekleştirilmesidir (objektif tipikliğin aynadaki görüntüsü olarak adlandırılır). Bu tanımlama Türkiye ve Almanya’da içersiksel anlamda örtüşmektedir. Farklılık 1. dereceden doğrudan kast (yani amaç, tipe uygun neticenin amaç edinilmesi), 2. dereceden doğrudan kast (suç tipinin gerçekleşeceğinin kesin şekilde bilinmesi) ve olası kast şeklinde ayrılan kast çeşitlerindedir1. Türk Ceza Kanunu’nun zıttı olarak olası kast Almanya’da açıkça düzenlenmemiş ve tanımlanmamıştır. Alman Federal Mahkemesi mevcut içtihatlarına göre olası kast, razı olma ve onaylama teorileri ile belirlenir: fail tipe uygun neticenin olasılıklarının farkında olarak neticeyi göze almış da olmalıdır (BGHSt. 36, 1, 9 vd.), yani neticenin gerçekleşecek olmasına katlanacak durumdadır. Son olarak bilinçli taksir ayrımında karar verici nokta, failin neticenin gerçekleşmeyeceğine olan güvenidir. Alman Ceza Kanunu’ndan farklı olarak TCK m.21’de olası kast, neticenin gerçekleşmesi imkan dahilinde ise söz konusu olur. Failin bu göze almış olması, koşul olarak düzenlenmemiştir.

TAKSİRLİ SUÇ

Taksirli suçta belirleyici nokta, suç tipinin trafikte gerekli olan özen yükümlülüğün ihmali ile istenmeden gerçekleştirilmesidir. Taksirli davranış sadece kanunda açıkça düzenlenmiş olması halinde cezalandırılır, karşl. § 15 Al.CK2. Taksirin hem bir davranış şekli hem de bir kusur şekli olarak çifte fonksiyonu vardır, yani tipiklikte (objektif özen yükümlülüğünü dikkate almama) ve kusur alanında (fail bireysel yetkinliği ile özen gerekliliğini yerine getirebilir miydi?) araştırılır. Taksirli suça iştirak mümkün değildir, çünkü bunun için kasıtlı ve hukuka aykırı bir temel suç gereklidir. Aynı şekilde taksirli suça teşebbüs mümkün değildir, çünkü teşebbüs tipikliği gerçekleştirme iradesini şart koşar ve bu taksirli suçta eksiktir.