Arama yapmak için lütfen yukarıdaki kutulardan birine aramak istediğiniz terimi girin.

Mazeret Sebeplerinin Türk Ceza Kanunu Bakımından Değerlendirilmesi

Serkan Meraklı

GİRİŞ

Tipe uygun ve hukuka aykırı olan insan davranışının cezalandırılabilmesi için kusurlu biçimde sergilenmiş olması gerekir. Bu bakımdan failin kusurluluğu değerlendirilirken kusur yeteneği ile haksızlık bilincinin varlığı araştırılacak; bunun ardından da bir mazeret sebebinin bulunup bulunmadığı incelenecektir. Ancak bu şekilde yapılacak bir değerlendirme aracılığı ile kusurluluk unsurunun somut olayda oluşup oluşmadığı tayin edilebilir. Bu noktada mazeret sebepleri söz konusu olmaktadır. Fakat, bu tür bir değerlendirmenin sağlıklı bir sonuca ulaşabilmesi, mazeret sebepleri kavramından ne anlaşılması gerektiği hususu ile sıkı bağlantı içerisindedir. Bu nedenle mazeret sebepleri kavramı açıklığa kavuşturulmalı, unsurları irdelenmeli ve bu aşamalar sonucunda pozitif hukuk açısından mevcut durumu ele alınmalıdır. Ancak bu yolla mazeret sebepleri açıklığa kavuşturulabilir.

Çalışmamızda bu nedenlerden ötürü ilk olarak mazeret sebepleri kavramını ele alarak Türk Hukuku’nda hangi anlamlarda kullanıldığını ifade etmeye çalışacağız. Bunu yaparken kavramı daha iyi yansıtabilmek amacıyla Alman Hukuku’ndan da örnekler sunmaya gayret göstereceğiz. Ardından mazeret sebeplerinin hukukî niteliğine değinerek Ceza Hukuku sistemindeki yerini saptamaya çalışacağız. Bu amaçla mazeret sebeplerinin benzer kavramlar ile olan ilişkisini de ele alacağız. Son olarak ise Türk Ceza Kanunu’nda yer alan mazeret sebeplerini bu aşamaya kadarki açıklamalarımız ışığında değerlendireceğiz.

Mazeret sebepleri kavramı Türk Ceza Hukuku Doktrini’nde henüz yaygın biçimde kullanılmadığından bu durumu daha iyi izah edebilmek için Alman Hukuku’na da yer yer değinme ihtiyacı hissedilecektir.