İhaleye Fesat Karıştırma Suçunun Maddi Unsurunun 4734 Sayılı Kamu İhale Kanunu Açısından Değerlendirilmesi
Considerations on Material Element of Collusive Tender Crime in Respect of Public Procurement Act No. 4734
Salim DEMİREL
4734 sayılı Kanunda yazılı usul ve şartlarla, mal veya hizmet alımları ile yapım işlerinin istekliler arasından seçilecek birisi üzerine bırakıldığını gösteren ve ihale yetkilisinin onayını müteakip sözleşmenin imzalanmasıyla tamamlanan sürece ihale süreci denilmektedir. İhale sürecinin iyi yönetilmesi ve bu süreçte yapılabilecek yanlışlıklar açısından, Türk Ceza Kanununun 235’inci maddesinde düzenlenen ihaleye fesat karıştırma suçu önem arz etmektedir. Bu çalışmada, ihaleye fesat karıştırma suçunun maddi unsurunun 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu açısından değerlendirilmesi yapılacaktır.
İhale, Fesat, Ceza.
The tender process is a process during which goods or service procurements and construction works have been left to one from applicants to be selected among them, under the manners and conditions written on the Law No. 4734 and which is completed after signature of the contract following the approval of the tender authority. In respect of good management of the tender process and in respect of wrongs that might be done in this process, the collusive tender crime arranged on the article 235 of Turkish Penal Code becomes more than an issue. In this study, the material element of collusive tender crime will be considered in respect of the Public Procurement Act no. 4734.
Tender, Collusion, Penalty.
1. GENEL OLARAK
Kamu hizmetleri her zaman bizzat kamu idareleri tarafından gerçekleştirilmemektedir. Bir takım kamu hizmetleri gerçek veya özel hukuk tüzel kişileri ile sözleşme yapılarak karşılanabilmektedir. Bu kapsamda, 4734 sayılı Kamu İhale Kanununun “Kapsam” başlıklı 2’nci maddesinde sayılan kurumların ve kuruluşların mal veya hizmet alımları ile yapım işleri ihalelerinin söz konusu Kanun hükümlerine göre yürütülmesi gerekmektedir.
4734 sayılı Kanun, kamu hukukuna tâbi olan veya kamunun denetimi altında bulunan veyahut kamu kaynağı kullanan kamu kurumlarının ve kuruluşlarının yapacakları ihalelerde uygulanacak esas ve usulleri düzenlemek amacıyla çıkartılmış bulunmaktadır. İhale, 4734 sayılı Kanunda yazılı usul ve şartlarla mal veya hizmet alımları ile yapım işlerinin istekliler arasından seçilecek birisi üzerine bırakıldığını gösteren ve ihale yetkilisinin onayını müteakip sözleşmenin imzalanması ile tamamlanan süreç olarak belirlenmiştir. İhalenin gerçekleştirilip, sözleşmenin imzalanmasıyla başlayan süreç ise sözleşme süreci olup, bu aşama 4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu çerçevesinde yürütülmektedir.
2. İHALEYE FESAT KARIŞTIRMA SUÇUNUN MADDİ UNSURUNUN 4734 SAYILI KAMU İHALE KANUNU AÇISINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ
Suçun maddi unsuru Kanunda fesat karıştırma olarak belirlenmiştir. Fesat karıştırma, sakatlık, iradeyi sakatlayan haller, yapılan bir işin hukuki bakımdan sakat olması olarak tanımlanabilir. Bir başka anlatımla fesat, bir şeyin düzgün ve yararlı iken sonradan bu vasıfları kaybederek değişmesi ve bozulması anlamını taşır.1 Yine fesat, karışıklık, kargaşalık, ara bozuculuk anlamlarına da gelmektedir.2 Ancak bu kavramın hile, gizli anlaşma ve tehdit cebir kavramları ile ifade edilmesi mümkündür.3 Bu bağlamda, ihalenin herhangi bir aşamasında, sürecin normal şekilde akışını etkileyen ve dolayısıyla ihalenin amacına ulaşmasına engel teşkil eden her türlü davranış ihaleye fesat karıştırma olarak kabul edilecektir.4
