Powership’in Hukuki Statüsü

The Legal Status of Powership

Sinem OĞİŞ

Yaşam standartlarının yükselişiyle birlikte günümüzde enerjiye olan talep artmaktadır. Artan bu talepleri kontrol etmek adına “Powership” projesi geliştirilmektedir. “Powership” projesi, enerji ihtiyacı olan ülkelere geçici olarak elektrik üretmeyi kapsamaktadır. “Powership”, enerji ihtiyacı olan ülkelerin limanlarında demirlenmekte, aylarca belki yıllarca demirlenmiş bir şekilde kalıp ülkenin enerji ihtiyacını gidermektedir. Talebin artışıyla birlikte enerji açığı ortaya çıkacağından, “Powership” sayısı da artacak, buna bağlı olarak meydana gelen hukuki sorunların çözümlenmesi gerekecektir.

Powership, Çevre kirliliği, CLC 92, 1992 Tarihli Sözleşme, Gemi.

Population increase, rising standards of living and growth of the industry are essential factors which contribute to the swelling demand for energy. One way of managing energy demand without investing to the infrastructure in the short term is the development of floating power plants. The concept of developing floating power plants has already been undertaken in the context of the “Powership” project. The “powership” project nowadays represents the cutting-edge innovation, which makes the energy movable. The power ship, in which the power plant is installed in, will be served as a power generation resource. Powership has a special purpose and can provide immediate solution to the energy needs of countries living energy gap. In those countries, when the development of the economy exceeds the capacity of the installed infrastructure for energy generation, the immediate importation of energy through neighboring countries could not be possible. Powership, in principle, can be equipped with various types of power plants ranging from a single or multiple gas turbines to diesel and gas engines. Conceptually, such a powership would be moored at a location for a period, which will be in service for years or even decades. In this way, powership can meets the country’s energy needs to some extend until the national energy investments would be made.

Powership, Pollution, CLC 92, Protocol Dated 1992, Vessel, Marine Environment, Damage to the Marine Environment.

1. GİRİŞ

Powership’in hukuki statüsü, başka bir deyişle, gemi sayılıp sayılmadığı, Powership’in yolculuk esnasındaki konumu ve limanda demirlendiği zamanki konumu sırasında farklılık göstermektedir. Powership’in hukuki statüsü değerlendirilirken ilgili konvansiyonların ele alınması gerekmektedir. Her konvansiyonun uygulama kapsamı ve içerdikleri tanımlar farklı olmaktadır. Bu nedenle, konvansiyonlarda yer alan gemi tanımının birbirlerinden bağımsız olarak incelenmesi gerekmektedir.

2. 1992 TARİHLİ PETROL KİRLİLİĞİNDEN DOĞAN ZARARIN HUKUKİ SORUMLULUĞU İLE İLGİLİ ULUSLARARASI SÖZLEŞME

1992 tarihli Sözleşmede gemi; “Bu Yönerge bakımından, dökme halde petrol taşımak üzere yapılmış ya da bu amaçla tadil edilmiş deniz gemisi ile her türlü deniz araçlarını ifade eder; ancak başka yüklerle birlikte petrol türevleri de taşıyabilecek nitelikteki gemiler, petrol türevi taşıdıkları zamanda ve böyle bir geminin dökme petrol türevinden arındırıldığı kanıtlanmış olmadıkça petrol türevi taşıma seferini izleyen seferleri sırasında da gemi olarak kabul edilir”¹ olarak tanımlanmıştır.

1992 tarihli Sözleşmenin uygulanabilmesi için çevre kirliliğinden kaynaklanan zararın bir gemi tarafından oluşması gerekmektedir.² Powership’in gemi sayılması konvansiyonun uygulanması açısından önem taşımaktadır. Geminin tanımı uluslararası bir toplantıda tartışılmış³ ve şu sonuçlara ulaşılmıştır; 1) Gemi petrol taşımak üzere veya bu amaçla tesis edilmiş olmalıdır, 2) Petrol depolanmak üzere taşınmamış olması gerekmektedir. Aksi halde 1992 tarihli Sözleşme uygulama kapsamı dışında kalacaktır.⁴