Gençlerin Bilişim Suçlarına İlişkin Farkındalık Düzeylerinin İncelenmesi

An Investigation of Young Individuals’ Awareness Level of
 Cyber Crimes

Hüseyin ÇAKIR


Bu makalede, Gölbaşı ilçesindeki lise öğrencilerinin, bilişim suçlarına yönelik bilgi düzeyleri, bilişim suçlarına maruz kalma durumları ve bilişim suçlarına ilişkin farkındalık durumlarının cinsiyet, yaş ve günlük internet kullanma süresine göre farklılık gösterip göstermediği incelenmiştir.

Araştırmaya Ankara ilinin Gölbaşı ilçesinde yer alan üç liseden tesadüfi seçilen 200 öğrenci katılmıştır. Veriler, ”Bilişim Suçlarına Yönelik Farkındalık Belirleme” anketi ve “Kişisel Bilgi Formu” ile toplanmıştır. Ankette, öğrencilerin bilişim suçlarına yönelik farkındalık düzeylerini, bilişim suçlarına yönelik eğitim alma isteklerini ve bilişim suçlarına maruz kalma düzeylerini içeren 45 madde yer almaktadır. Verilerin analizinde frekans, yüzde, bağımsız örneklem t testi ve tek yönlü varyans analizi (ANOVA) kullanılmıştır.Çalışmaya katılan lise öğrencilerinin bilişim suçları ile mücadelede farkındalıklarının artırılması gerektiği, %30’dan fazlasının bilişim suçlarına maruz kaldığı, neredeyse %40’nın bu konuda eğitim almak istedikleri ve %55,5 oranında çocuk pornografisi içerikli sitelere bazen de olsa eriştikleri ortaya çıkmıştır. İnternete bağlı kalma süresinin ve yaş değişkenlerinin; bilişim suçlarına ilişkin farkındalık düzeylerinde bir etkisi olmadığı; cinsiyet değişkenine göre ise bilişim suçlarına ilişkin farkındalık düzeyinin istatistiksel olarak anlamlı olduğu, farklılık gösterdiği görülmüştür.

Bilişim Suçları, Farkındalık, Bilgi Güvenliği, Bilişim Güvenliği Farkındalığı.

In this article was examined the prevalence of cyber-crimes among high school students in Gölbaşı, in terms of several variables such as gender, age, frequency of daily internet usage

The research sample consisted of 200 high school students, who were selected randomly from three high schools in Gölbaşı, Ankara. Data were collected through “Personal Information Form” and “Cyber ​​Crimes Awareness Survey”. The questionnaires consist of 45 items, which contain students’ levels of awareness of cyber-crimes, the level of exposure to cyber-crimes, requests to take training on cyber-crimes. The data were analyzed with frequency, percent, independent samples t-test and one-way analysis of variance (ANOVA). The findings of the study showed that, 30 percent of the participants became victim cyber-crimes, almost 40 percent of the participants wanted to get training on this subject and 55, 5 percent of the participants accessed sites containing child pornography rarely . However, students’ awareness levels of cyber-crimes are necessary to increase. The study demonstrates that there are not any significant relations between cyber-crimes and age, frequency of daily internet usage, but there is a significant relation between cyber-crimes and gender.

Cyber Crimes, Awareness, Information Security, Information Technology Security Awareness.

GİRİŞ

Günümüzde bilgi ve iletişim teknolojilerinin hızla gelişmesi büyük yararlar sağladığı gibi bilişim suçlarını, bilgi güvenliğine yönelik riskleri, problemleri ve tehditleri de beraberinde getirmiştir.

Bilişim suçları, elektronik bilgi işlem kayıtlarına yasadışı yollarla erişilmesi, bu kayıtların yasal olmayan şekilde değiştirilmesi, silinmesi veya bu tür kayıtlara girilmesi veya bilgi tecavüzü için hazırlık yapılması olarak tanımlamaktadır (Doğan, 1992). Faile çıkar sağlayacak bir şeyler kazandıran ya da kurbana kaybettiren, bilgileri otomatik işleme tabi tutulmuş, aynı zamanda bilgisayar kullanımı veya teknolojisi bilgisi içeren, verilerin nakline ilişkin kanuna ve meslek ahlakına aykırı kasıtlı davranışlardır (Parker, 1989; Dönmezer, 1989).

Bilişim suçları; bilgisayar sitemlerine ve servislerine yetkisiz erişim, bilgisayar sabotajı, dolandırıcılık, sahtecilik, herhangi bir bilgisayar yazılımının izinsiz kullanımı, kişisel verilerin kötüye kullanılması, sahte kişilik oluşturma ve kişilik taklidi, yasadışı yayınlar, ticari sırların çalınması, terörist faaliyetler, TV kartları ile şifreli yayınları çözme ve çocuk pornografisi olarak sınıflandırılmaktadır (Tulum, 2006).