Petrol Piyasasında Yapılacak Denetimler ile Ön Araştırma ve Soruşturmalarda Takip Edilecek Usul ve Esaslar Hakkındaki Uygulamalar
Mustafa Tamer
Bu inceleme kapsamında; 5015 Sayılı Petrol Piyasası Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair 5576 Sayılı Kanun ve Petrol Piyasasında Yapılacak Denetimler ile Ön Araştırma ve Soruşturmalarda Takip Edilecek Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik başlıklı konulara değinilecek ve genel değerlendirme ile sonuç bölümüyle konu bağlanacaktır.
Petrol, Petrol Piyasası, Kaçak Petrol, Denetim, Araştırma, Soruşturma, Şahit Numune, Ulusal Marker, Ulusal Marker Kontrolü.
A. 5015 Sayılı Petrol Piyasası Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair 5576 Sayılı Kanun
13.02.2007 tarihli ve 26433 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan 25.01.2007 tarihli ve 5576 sayılı “5015 Sayılı Petrol Piyasası Kanunu nda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun” yürürlüğe konulmuştur. Çalışmamızda kaçak petrolle ilgili düzenlemeler ve 5576 sayılı Kanunun Genel Gerekçesi ele alınmıştır.
TBMM’ye sunulan “Petrol Piyasası Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı”nın Genel Gerekçesi’nde:
“... Ülkemizde önemli miktarda petrol kaçakçılığının yapıldığına ilişkin tespitler bulunmaktadır. Türkiye Büyük Millet Meclisinde, akaryakıt kaçakçılığının ekonomiye, insan ve çevre sağlığına verdiği zararların araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Meclis Araştırma Komisyonu kurulmuş ve Meclis Araştırma Komisyonu da konuyu ayrıntılı olarak araştırmış ve önerilerde bulunmuştur. Meclis Araştırma Komisyonu Raporunda, 4926 sayılı Kaçakçılıkla Mücadele Kanununun petrol kaçakçılığı ile mücadelede yetersiz olduğu, yakalanan kaçak petrolün tahlil giderlerinin karşılanmasında ve muhafazasında sorunlar ile karşılaşıldığı, sanayide kullanılmak amacıyla ithal edilen solvent ve bazyağlarının ithal amacı dışında kullanıldığı, bunların kaçakçılık suçu sayılması ve hürriyeti bağlayıcı ceza ile cezalandırılması, yakalanan kaçak petrolden standarda uygun olanların ve olmayanların mahkeme kararı ve savcılık izni alınmadan derhal ve doğrudan satılmasına yönelik bir yasal düzenleme yapılması gerektiği yer almaktadır. Ayrıca bu raporda, iki yılda tespit edilen 7. 814. 121. 888 kg akaryakıtın kaçak olarak yurda girdiği, Devletin 10. 7 milyar YTL vergi kaybına uğradığı yer almıştır. Diğer taraftan; Gümrük Müsteşarlığından alınan bilgiye göre, 2002 yılında 118 olayda 26. 890 ton, 2003 yılında 343 olayda 48. 100 ton, 2004 yılında 581 olayda 83. 111 ton, 2005 yılında 704 olayda 35. 217 ton, 30 Nisan 2006 tarihi itibarıyla 2006 yılının ilk üç ayında 173 olayda 8. 235 ton kaçak akaryakıt yakalanmıştır.
