Arama yapmak için lütfen yukarıdaki kutulardan birine aramak istediğiniz terimi girin.

Plastik Sanatlarda Telif Haklarının Farklı Konumu ve İntihal

Copyright’s Particular Status and Plagiarism in Plastic Arts

Ünsal PİROĞLU

Plastik sanatlardaki telif hakları, güzel sanatlardaki diğer eser türlerne göre çok daha kapsamlı olup farklı nitelikler ve haklar içerir.Plastik sanatlarda eser, fikri olgunun cisimlendiği fiziki nesne ile bütünleşmiştir.Fakat fikri haklar, birbirlerinden ve fiziki mülkiyet haklarından bağımsızdır.O nedenle mali haklar fiziki eserle birlikte veya ayrı olarak ve farklı kişilere de temlik edilebilir.

Güzel Sanat Eseri, Hususiyet, Estetik Nitelik, İntihal, Esinlenme.

Copyright in plastic arts are much more comprehensive comparing to other works in fine arts and has different attributes and rights. In plastic art, works are integrated with the physical object which is materialized from intellectual fact. But copyrights are independent from each other and physical proprietary. Therefore economic rights can be transferred with the physical work or separately and even to different persons.

Plastic Art Works, Peculiarity, Aesthetic Character, Plagiarism, Inspration.

1. GENEL OLARAK TELİF HAKKI KAVRAMI

Telif hakkı, fikir ve sanat eserlerinden doğan haklar olarak tanımlanmaktadır. Aslında telif hakkı kavramı daha çok bilim ve edebiyat eserleri için kullanılmıştır. O nedenle bu hak, sınai ve fikri mülkiyeti de kapsayacak şekilde genel bir kavram olarak kullanılmakta ve fikri hak olarak ifade edilmektedir. Fakat 1951 tarihli ve 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunundan önceki yasalarda telif hakkı tabiri kullanıldığı için, ülkemizde günlük dilde hâlâ telif hakkı terimi yoğun olarak tercih edilmektedir. O itibarla biz de bu teriminin kullanılmasının uygun olacağı kanısındayız.1

Eser kavramına çoğu kez farklı anlamlar yüklenmektedir. Borçlar Kanununun 355’inci maddesin de düzenlenen istisna aktinin konusu olan ‘imal edilen şey’ ile amaçlanan eser kavramı ile fikri haklar konusu olan eser kavramının oldukça farklı olduğunu belirtmekte fayda vardır. İstisna aktinin konusu olan eser kavramı, daha geniş ve kapsamlı olup taahhüt edilen ürünün niteliği çok fazla önemli değildir. Fikri haklar anlamındaki eserde ise, esas olan nitelik olup ancak sahibinin hususiyetini taşıdığı ve özgün nitelikte olduğu sürece eser olarak kabul edilebilecektir. Ayrıca, ancak bu anlamdaki eserlerden doğan haklar “fikri haklar” olarak kabul edilmektedir.

Telif hakkı, eserin türüne göre farklı nitelikler taşımaktadır. Bu konuda özellikle plastik sanat eserlerinden doğan telif hakları daha kapsamlı olup özgün nitelikler içermektedir.