Arama yapmak için lütfen yukarıdaki kutulardan birine aramak istediğiniz terimi girin.

Ara Taşıyıcıların, Asıl Taşıyıcıya Karşı Gecikmeden Doğan Sorumluluklarının Cmr Hükümleri Çerçevesinde Kapsamı ve Sınırları

Murat Uslu

Çalışmamızın amacı, taşıyıcının CMR’den kaynaklanan sorumluluğuna ilişkin temel bazı bilgileri vermek suretiyle ara taşıyıcıların, asıl taşıyıcıya karşı gecikmeden doğan sorumluluklarının CMR hükümleri çerçevesinde kapsamı ve sınırlarını çeşitli ihtimaller dâhilinde incelemek ve uygulamaya ışık tutmaktır.

CMR, Ara Taşıyıcı, Alt Taşıyıcı, Müteakip Taşıyıcı, Taşıyıcının Sorumluluğu, Taşıma Senedi, Kayıp Karinesi, Zıya, Gecikme, Gecikmeden Doğan Sorumluluk.

Giriş

Kısa adı CMR1 olan Karayolu ile Uluslararası Eşya Taşınmasına İlişkin Antlaşma , 1961 yılında Birleşmiş Milletler nezdinde hazırlanarak yürürlüğe konmuş; ancak 40 yılı aşkın bir gecikmeyle taraf olan Türkiye için 1995 yılında bağlayıcılık kazanmıştır. Dolayısıyla Anayasa m. 90 gereğince, usûlüne uygun olarak yürürlüğe konulmuş uluslararası bir antlaşma olan CMR hükümlerinin, yürürlüğe girdiği tarihten itibaren gerek Türkiye’den yurtdışına gerek yurtdışından Türkiye’ye karayolu ile yapılan eşya taşımalarına uygulanması gerekmektedir. Ancak uygulamada, uluslararası taşımalara ilişkin yeknesak kurallar bütünü getirmeyi amaçlayan CMR hükümlerine aykırı biçimde taşıyıcının sorumluluğunun genişletilmesi yönünde kararlar verildiği görülmektedir. Bu da, uluslararası taşımacılığın mahiyeti itibariyle yeri geldiğinde işbirliği yapmak durumunda olan taşıyıcıları zor duruma düşürmektedir.

Çalışmamızda, öncelikle taşıyıcının CMR’den kaynaklanan sorumluluğuna ilişkin temel bilgiler verildikten sonra taşıma ediminin ifasında hizmetlerinden yararlanılan ara taşıyıcının asıl taşıyıcıya karşı sorumluluğunun sınırının ne olacağı ve ara taşıyıcının müteakip ya da alt taşıyıcı olmasının, asıl taşıyıcıya karşı sorumluluğunda ne gibi bir farklılık yaratacağı irdelenecektir. Daha sonra taşıyıcının taşınacak eşyayı teslim almada temerrüde düşmesi durumunda ortaya çıkacak uyuşmazlıkta hangi hukukun uygulama alanı bulacağı ve taşıyıcının sorumluluğuna ilişkin esasların ne olacağı tartışılacaktır. Son olarak CMR’de öngörülen faiz oranının uygulanmasında uyulması gereken esaslar kısaca belirtilecektir.

I- CMR’nin Uygulanma Şartları

Bir taşımanın CMR’ye tâbi bir taşıma sayılabilmesi için2: