Tüketici Hukukumuz Açısından Yeni Bir Kavram; “Haksız Ticari Uygulamalar”
A New Concept Regarding Our Consumer Law; “Unfair Commercial Practices”
Kadir ÖZDEMİR
Avrupa Birliğinin 2005/29/EC no.lu Direktifinde yer alan “haksız ticari uygulama” ile ilgili düzenlemeler 28.11.2013 tarihli ve 28835 sayılı Resmî Gazetede yayımlanmış olan 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun ile iç hukukumuza aktarılmıştır. 28.05.2014 tarihinde yürürlüğe giren söz konusu Kanunda tüketicilerin korunması alanında çok önemli düzenlemelere ve yeniliklere yer verilmiştir. Bu önemli yeniliklerden birisi de “Haksız Ticari Uygulamalar” konusunun tüketici mevzuatımızda ilk defa düzenleniyor olmasıdır. Bu hususunun mevzuatımızda düzenlenmesinin önemi, haksız ticari uygulamaların yasaklanmasıyla birlikte tüketicilerin bilinçli olarak karar vermelerine ve aksi halde vermeyeceği satın alma kararlarının önüne geçilmesine imkân sağlanmasından kaynaklanmaktadır. Bu kapsamda, bahse konu Kanunda haksız ticari uygulamalar tanımlanmakta ve her halükârda haksız ticari uygulama sayılacak hususlara hazırlanacak yönetmelikte yer verileceği belirtilmektedir. Söz konusu hükümlere aykırılık halinde ise idari para cezası uygulanması öngörülmüştür. Ayrıca, Gümrük ve Ticaret Bakanlığı bünyesinde faaliyet gösteren “Reklam Kurulu”, haksız ticari uygulamaların tespit edilmesi, durdurulması ve konuyla ilgili olarak idari yaptırımların uygulanması hususunda yetkili kurul olarak belirlenmiştir.
6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun, 2005/29/EC AB Direktifi, Haksız Ticari Uygulamalar, Tüketiciye Yönelik Ticari Uygulama, Ortalama Tüketici, Mesleki Özen, Aldatıcı Ticari Uygulama, Saldırgan Ticari Uygulama, Reklam Kurulu.
Arrangements concerning “Unfair Commercial Practice” mentioned in EU Directive no.2005/29/EC is transferred to our national law with Consumer Protection Act no.6502 published on 28.11.2013 in Official Gazette no.28835. Very important arrangements and innovations in consumer protection field are included in the aforementioned Act enacted on 28.05.2014 One of those innovations is the first time arrangement of “Unfair Commercial Practices” subject in our law. The importance of this issue arranged in our law is based on enabling the consumer to take decisions consciously with the ban of unfair commercial practices and preventing purchase decisions otherwise couldn’t be taken.In this context, aforesaid Act defines the unfair commercial practices and mentions all points deemed unfair commercial practice will be included in the regulation prepared. When there would be a breach of law, enforcement of administrative fine is prescribed. Moreover “Advertisement Board” working within the Ministry of Customs and Trade is authorized as an official authority to determine and cease the unfair commercial practices and to exercise the administrative fine on the issue.
Consumer Protection Act no.6502, EU Directive no.2005/29/EC, Unfair Commercial Practices, Commercial Practices to Consumer, Average Consumer, Professional Diligence, Misleading Commercial Practice, Aggressive Commercial Practice, Advertisement Board.
I. GİRİŞ
28.11.2013 tarihli ve 28835 sayılı Resmî Gazetede yayımlanan 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun tüketici hukuku açısından önemli düzenlemeler ve yenilikler içermektedir. Bu kapsamda, Avrupa Birliğinin 2005/29/AT Direktifinde düzenlenmiş olup ülkemiz mevzuatında daha önce yer almayan “haksız ticari uygulama” kavramı söz konusu Kanunla birlikte tüketici hukukunda yerini almıştır. Kanunun 28 Mayıs 2014 tarihinde yürürlüğe girmesiyle birlikte ticaret hayatında da önemli etkiler meydana getirmesi beklenmektedir.
II. HAKSIZ TİCARİ UYGULAMALAR
Avrupa Birliğinin 2005/29/AT Direktifinde düzenlenmiş olan “haksız ticari uygulamalar” konusu, 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanunda Kanunun 62’nci maddesinde aynen şu şeklide düzenlenmiştir;
“(1) Bir ticari uygulamanın; mesleki özenin gereklerine uymaması ve ulaştığı ortalama tüketicinin ya da yöneldiği grubun ortalama üyesinin mal veya hizmete ilişkin ekonomik davranış biçimini önemli ölçüde bozması veya önemli ölçüde bozma ihtimalinin olması durumunda haksız olduğu kabul edilir. Özellikle aldatıcı veya saldırgan nitelikte olan uygulamalar ile yönetmelik ekinde yer alan uygulamalar haksız ticari uygulama olarak kabul edilir. Tüketiciye yönelik haksız ticari uygulamalar yasaktır.
