2020 Yılında 600 Bin TL’yi Geçen Telif Kazancının Yıllık Beyannameye Tabi Olması

On Submission of Annual Statement for Royalty Earnings Exceeding 600,000 TL in the year 2020

İmdat TÜRKAY

Gelir Vergisi Kanununda yapılan düzenlemeyle; 2020 yılından itibaren bazı ücret istisnaları sınırlandırılmış ve tek/birden fazla işverenden ücret alan ücretliler ile sporcuların ve spor hakemlerinin ücret gelirleri için belli limitin geçilmesi halinde yıllık beyan esası getirilmiş olup, ayrıca yazarlar ve sanatçılar gibi gelir vergisinden istisna edilen telif kazancı elde edenlerin de istisna kapsamındaki kazançlarının belirlenen limiti aşması durumunda yıllık beyanname vermeleri sağlanmıştır. Buna göre, 2020 yılında 600.000 TL’yi aşan telif kazancı elde eden bir yazar, söz ve beste sanatçısı, senarist, ressam, heykeltraş tarafından yıllık beyanname verilecektir. Ancak, belirlenen istisna edilen kazanç tutarının aşılması nedeniyle yıllık beyanname veren kişilerin defter tutma ve belge düzenleme mecburiyetleri ile tevkifat yapma yükümlülükleri olmayacaktır.

Serbest Meslek Kazancı, Telif Kazanç İstisnası, Yazarlar, Sanatçılar, Vergi Tevkifatı, Yıllık Beyan.

With the arrangements made in the Income Tax Act; some salary exemptions have been restricted as of the year 2020 and annual statement basis has been brought in case a certain limit is exceeded in salary incomes of the salary earners generating income from one/more than one employer and of the athletes and sporting referees and additionally it is ensured for the ones who generate royalty earnings, exempted from income tax, such as writers and arthists to submit annual statements in case their earnings within the exemption scope exceed a certain limit. According to that a writer, songwriter and composer, scenarist, painter, sculpturer whose royalty earning exceeds 600,000 TL in the year 2020 will submit annual statement. However the ones who submit annual statement because of exceeding the exempted earning amount shall not have obligation to keep books and prepare documents and make withholding.

Self-Employment Income, Royalty Earning Exemption, Writers, Artists, Tax Withholding, Annual Statement.

I. Giriş

Devamlı olarak yapılan serbest meslek faaliyeti sonucunda elde edilen serbest meslek kazançlarının vergilendirilmesi gerçek usulde yıllık beyanname vermek suretiyle yapılmaktadır. Arızi olarak yapılan serbest meslek kazancında ise belli bir istisna tutarının aşılması durumunda yıllık beyanname verilmekte bu tutarın altında kalan arizi serbest meslek kazancı için yıllık beyanname verilmemektedir. Serbest meslek kazançlarında önemli bir yer tutan telif kazançları istisnasında ise 2020 yılına kadar sadece vergi tevkifatı yapılmaktayken, yapılan yasal düzenlemeyle belli tutarı aşan telif kazançlarının ilk defa bu beyan döneminde yıllık beyanname ile beyanı söz konusu olacaktır. Bu nedenle ilk defa 2020 yılında 600.000 lirayı aşan telif kazançları için Mart/2021’de yıllık beyanname verilecektir.

5.12.2019 tarihli ve 7194 sayılı Kanunla 1.1.2020 tarihinden geçerli olmak üzere, Gelir Vergisi Kanununun 18’inci maddesinde yer alan ve uzun yıllardır uygulanmakta olan telif ve ihtira beratı kazanç istisnasında sınırlamaya gidilmiş olup telif hakkı ve ihtira beratı kazanç istisnası hakkında yapılan düzenlemeye göre, serbest meslek faaliyetinde bulunan müellif, mütercim, heykeltraş, hattat, ressam, bestekâr, bilgisayar programcısı ve mucitler ile bunların kanuni mirasçılarının istisna kapsamındaki çalışmalarından elde ettikleri kazançları yıllık olarak belirlenen kazanç tutarını aşması durumunda istisna uygulanmayacak ve yıllık beyanname verilecektir. Örneğin, telif kazancı elde eden sanatçı ve yazarlar elde ettikleri telif kazancı, vergi tarifesinin dördüncü gelir dilimindeki tutarı aşarsa bu istisnadan yararlanamayacaklar ve serbest meslek faaliyeti yönünden mükellefiyet tesis ettirerek yıllık beyanname vereceklerdir.

II. Serbest Meslek Faaliyeti/Erbabı/Kazancı

Serbest meslek faaliyeti, sermayeden ziyade şahsi mesaiye, ilmi veya mesleki bilgiye veya ihtisasa dayanan ve ticari niteliği olmayan işlerin işverene bağlı olmaksızın şahsi sorumluluk altında kendi namına ve hesabına yapılmasıdır. Her türlü serbest meslek faaliyetinden doğan kazançlar serbest meslek kazancıdır. Tahkim işleri dolayısıyla hakemlerin aldıkları ücretler ile kolektif, adi komandit ve adi şirketler tarafından yapılan serbest meslek faaliyeti neticesinde doğan kazançlar da serbest meslek kazancıdır. Serbest meslek faaliyetinin bir işverene tabi olarak yapılması halinde, elde edilen gelir ücret geliri olmaktadır. Serbest meslek faaliyetini kendi nam ve hesabına, mutat meslek halinde ifa eden; avukat, doktor, diş hekimi, veteriner hekim, mimar, mühendis, müşavir, serbest muhasebeci mali müşavir, yeminli mali müşavir, danışman, ressam, yazar, bestekar, kimyager, noter, öğretmen, artist, menajer, senarist, yönetmen, ebe, sünnetçi, arzuhalci, rehber ve sağlık memuru vb. kişiler serbest meslek erbabıdır. Aşağıda yer alan işleri yapanlar da serbest meslek erbabı sayılmaktadırlar:

- Gümrük komisyoncuları, bilumum borsa ajan ve acenteleri, noterler, noterlik görevini ifa ile mükellef olanlar.

- Bizzat serbest meslek erbabı tarifine girmemekle beraber serbest meslek erbabını bir araya getirerek teşkilat kurmak veya bunlara sermaye temin etmek suretiyle veya sair suretlerle serbest meslek kazancından hisse alanlar.

- Dava vekilleri, müşavirler, kurumlar ve tüccarlarla serbest meslek erbabının ticarî ve meslekî işlerini takip edenler ve konser veren müzik sanatçıları.

- Vergi Usul Kanunu’nun 155’inci maddesinde belirtilen şartlardan en az ikisini taşıyan ebe, sünnetçi, sağlık memuru, arzuhalci, rehber gibi mesleki faaliyette bulunanlar.

- Serbest meslek faaliyetinde bulunan kolektif ve adi şirketlerde ortaklar, adi komandit şirketlerde komandite ortaklar.