İşlenemez Suç

Uncommitable Crime

Sevi BAKIM

İşlenemez suç sadece teorik öneme sahip bir konu olmayıp kişinin özgürlük alanının sınırının belirlenmesi ve suçların ve cezaların kanuniliği ilkesi gereğince cezalandırılabilir hareketin tespit edilmesi bakımından da önem arz etmektedir. İşlenemez suç, Türk Ceza Hukuku mevzuatında düzenlenmediğinden karşılığında bir ceza da öngörülmemiştir. İşlenemez suçta fail tarafından işlenmek istenen bir suç olmasına rağmen failin hareketinin elverişsiz olması veya suçun maddi konusunun bulunmaması sebebiyle işlenemeyen bir suç vardır. İşlenemez suçun ortaya çıkış şartlarına ilişkin farklı farklı görüşler olduğu gibi işlenemez suçun cezalandırılabilirliği meselesine yönelik çözüm önerileri de farklılıklar içermektedir. Çalışmamızda işlenemez suçun kendisiyle karıştırılan diğer kavramlarla farkı ortaya konulduktan sonra işlenemez suçun suç genel teorisindeki yeri, ortaya çıkış şekilleri ve cezalandırılıp cezalandırılmayacağı hususları, tartışmalı olan bu konulara çözüm arayan teoriler, öğretideki görüşler ve Yargıtay kararları ekseninde incelenmiştir.

İşlenemez Suç, Teşebbüs, Elverişsiz Hareket, Suçun Konusunun Yokluğu.

Uncommitable crime is not only a subject with theoretical importance but is also important to define the limits of the area of freedom of the person and to identify the punishable act according to legality of crimes and punishments. Since uncommitable crime is not regulated in Turkish Penal Code, no punishment is specified for it. In uncommitable crime, although there is a crime intended to be committed by the perpetrator, there is an uncommitable crime due to impracticability of the perpetrator’s act or the absence of the material subject of the crime. As there are different opinions on the conditions of occurrence of uncommitable crime, the solution proposals regarding the issue of punishability of uncommitable crime also differ. In our study, after exhibiting the difference between uncommitable crime and other subjects confused with uncommitable crime, the controversial topics of the place of uncommitable crime in the general theory of crime, ways of occurence and questions of whether a punishment will be administered or not, are examined within the framework of the theories looking for solutions to these issues, opinions in the doctrine and the decrees of the Supreme Court of Appeals.

Uncommitable Crime, Attempt, Impracticability of the Act, Absence of the Subject of the Crime.

Kanunilik ilkesi uyarınca suçların ve suçlara uygulanacak cezaların yasalarda gösterilmesi gerekmektedir. Bu sebeple yasadaki suç tanımında gösterilen unsurları taşımayan bir fiil suç sayılamaz ve bu nitelikteki bir fiilden dolayı kişi hakkında ceza yaptırımı uygulanamaz. Suçun meydana gelebilmesi için kanunda yer alan birtakım unsurların bir araya gelmesi gerekmektedir. Suç genel teorisine göre, bir fiilin suç olarak nitelendirilmesi için bulunması zorunlu olan unsurlar bulunmazsa o fiil suç teşkil etmeyecektir.¹ Yasadaki tarife uyan, karşılığında yasada ceza öngörülmüş olan failin kusurlu iradesine dayanan hukuka aykırı fiil suç olarak nitelendirilmektedir.²

Kişinin cezalandırılmasını gerektirecek bir suçun varlığının söz konusu olabilmesi için, öncelikle bu kişinin bir suçu oluşturmaya yönelik fiilinin var olması şarttır. Kişinin fiilinin kendisi bakımından cezai sorumluluk doğurabilmesi içinse tamamlanmış bir suçta failin işlemeyi kastettiği suçun icra hareketlerine başlaması ve failin bu hareketinin neticesinin de gerçekleşmesi gerekmektedir. Şayet fail, işlemeyi kastettiği suçu elverişli hareketlerle doğrudan doğruya icra hareketlerine başlamasına rağmen iradesi dışındaki bir nedenle tamamlayamazsa veya fail icra hareketlerini tamamlamasına rağmen netice gerçekleşmezse, burada teşebbüs ortaya çıkmaktadır.³ TCK m.35 uyarınca teşebbüs aşamasında kalan suça tamamlanmış suça oranla daha az ceza verilmektedir. İcra hareketlerinin tamamlanamaması ya da suçun neticesinin gerçekleşmemesine sebebiyle ortada tamamlanmamış bir suç olmasına rağmen, teşebbüse ilişkin hüküm cezai sorumluluğu genişletici bir etkiye sahiptir.

Suçun teşebbüs derecesinde kalması için icra hareketlerinin başlaması gerekmektedir. Bu sebeple ne kadar kötü ve tehlikeli olursa olsun failin suç yolunun (iter criminis) ilk basamağını oluşturan dış dünyaya yansımayan düşünce aşamasındaki tasavvurları cezalandırılmaz. Bunun gibi suç işlemeye karar veren failin hazırlık hareketleri de (kanunda özel olarak düzenlenen durumlar hariç) cezalandırılmamaktadır.⁴ Suç işleme kararı, dış dünyada icraî veya ihmalî bir harekete dönüşmeye başladığı zaman icra hareketinin başlaması aşamasına geçilerek bu andan itibaren kişi ceza hukukunun alanına girer.⁵