İş Sözleşmesinde İşçinin “ülke İçinde Herhangi Bir Yerde Çalışmayı Kabul Ettiğine Dair Kayıt Bulunması” Sorunu

Cumhur Sinan Özdemir

İş sözleşmesinde işçinin “Ülke İçinde Herhangi Bir Yerde Çalışmayı Kabul Ettiğine Dair Kayıt Bulunması” hâli ve uygulaması Yargıtay Kararları ışığında incelenmiştir.

İş Sözleşmesi, Ülke İçinde Herhangi Bir Yerde Çalışmayı Kabul Etme, Objektif Gerekçe, İşyerinin Taşınması.

Uygulamada işçi yönünden karşılaşılan çekincelerden biri de iş sözleşmelerinde yer alan “ülke içinde çalışma ” ibaresidir. İş Kanunu’nun, çalışma koşullarında değişiklik ve iş sözleşmesinin feshi başlıklı¹ hükmü dışında kanaatimce “ülke içinde çalışma” ibaresini sınırlandırıcı İş Kanunu kapsamında başka bir hükmü yoktur.

İş sözleşmesi , bir tarafın (işçi) bağımlı olarak iş görmeyi, diğer tarafın (işveren) da ücret ödemeyi üstlenmesinden oluşan sözleşmedir. İş sözleşmesi özel bir şekle tabi değildir. Süresi bir yıl ve daha fazla olan iş sözleşmelerinin yazılı şekilde yapılması zorunludur. Yazılı sözleşme yapılmayan hallerde işveren işçiye en geç iki ay içinde genel ve özel çalışma koşullarını, günlük ya da haftalık çalışma süresini, temel ücreti ve varsa ücret eklerini, ücret ödeme dönemini, süresi belirli ise sözleşmenin süresini, fesih halinde tarafların uymak zorunda oldukları hükümleri gösteren yazılı bir belge vermekle yükümlüdür. İş sözleşmesi iki aylık süre dolmadan sona ermiş ise, bu bilgilerin en geç sona erme tarihinde işçiye yazılı olarak verilmesi zorunludur. İş ilişkisinin, bir süreye bağlı olarak yapılmadığı halde sözleşme belirsiz süreli sayılır. Belirli süreli işlerde veya belli bir işin tamamlanması veya belirli bir olgunun ortaya çıkması gibi objektif koşullara bağlı olarak işveren ile işçi arasında yazılı şekilde yapılan iş sözleşmesi belirli süreli iş sözleşmesidir. Belirli süreli iş sözleşmesi, esaslı bir neden olmadıkça, birden fazla üst üste (zincirleme) yapılamaz. Aksi halde iş sözleşmesi, başlangıçtan itibaren belirsiz süreli kabul edilir. Esaslı nedene dayalı zincirleme iş sözleşmeleri, belirli süreli olma özelliğini korurlar.

Yargıtay bir kararında; Ülke içinde herhangi bir yerde çalışmayı kabul ettiğine dair iş sözleşmesinde kayıt bulunmasına rağmen başka bir ilde aynı şartlar ve unvan ile işe başlamayı kabul etmeyen davacı işçinin iş akdinin feshinin yasal olduğunu, davacının kıdem ve ihbar tazminatının reddi gerektiğini belirtmiştir.