Covid-19 Pandemisinin Toplu İş Hukuku ile İş Sağlığı ve Güvenliği Hukuku Bakımından Sonuçları

The Results of Covid-19 Pandemic in Regard of Collective Labor Law and Occupational Health and Safety Law

Ecenur SARIKAYA

Tüm dünyanın etkilendiği Covid-19 salgını, ülkemizde de ciddi sonuçlar doğurmuştur. Hastalığın büyük ölçüde solunum yoluyla bulaştığı tespit edildiğinden çalışma hayatı da salgından doğrudan etkilenmiştir. Mevcut koşullarda hem işin aksamadan sürdürülmesi hem de işçinin haklarının ve sağlığının korunması gerekmektedir. Bu nedenle çalışma hayatının devamı için yeni düzenlemeler yapılmıştır. Ülke genelinde alınan birtakım tedbirler, işçinin hakkının korunabilmesi için toplu iş hukukundaki bazı hükümlerde de değişiklikler yapılmasını gerektirmiştir. Çalışmamızda salgın hali nedeniyle toplu iş hukukuna ilişkin getirilen yeni düzenlemeler ile salgının iş sağlığı ve güvenliği hukuku kapsamındaki kısa değerlendirilmesi ele alınmaya çalışılmıştır.

Covid-19 Salgını, İşçi, İşveren, Sendika, Toplu İş Hukuku, İş Sağlığı ve Güvenliği, Önlem.

The epidemic of Covid-19 that affects the whole world, has resulted in severe consequences in our country. Working life has directly affected from epidemic as the disease was found to be transmitted largely by respiration. Under current conditions, it is both required to carry the works on smoothly and to protect the worker’s rights and health. Therefore new arrangements have been made for continuance of working life. Some measures taken throughout the country also necessitated to make changes in some provisions in collective labor law in order to ensure protection of worker’s right. A brief evaluation of new regulations, brought to collective labor law and effects of pandemic on occupational health and safety law, are endeavored to be made in our study.

Covid-19 Pandemic, Worker, Employer, Union, Collective Labor Law, Occupational Health and Safety, Measure.

I. Giriş

Aralık 2019’da Çin’de başlayan ve tüm dünyada hızla yayılan yeni tip koronavirüs Dünya Sağlık Örgütü tarafından pandemi ilanına neden olmuştur. Covid-19 olarak isimlendirilen hastalık halihazırda ülkemizi de tehdit etmektedir. Dünyanın hemen her yerinde sosyal hayattan çalışma hayatına kadar yaşamın her alanını etkileyen salgından en az sorunla kurtulabilmek için çeşitli önlemler alınması gerekliliği doğmuştur. Ülkeler salgının etkilerini hafifletmek için çeşitli politikalar izlemiş sosyal ve çalışma hayatında birtakım sınırlamalar getirmiştir. Ülkemizde de salgına karşı hızlı tedbirler alınmıştır.

Büyük ölçüde akciğerleri etkileyen ve özellikle solunum yoluyla bulaştığı tespit edilen hastalık karşısındaki en önemli tedbir hastalık riski taşıyanların toplumdan izole edilmesi olmuştur. Bu amaca yönelik olarak sokağa çıkma yasakları, karantina uygulamaları, belirli özelliklerdeki işyerlerinin geçici olarak kapatılması gibi birtakım önlemler alınmıştır.

Sağlığın korunması başta olmak üzere çalışma hayatının sürekliliği göz önüne alındığında acil yeni düzenlemeler alınması gerekliliği doğmuştur. Nitekim işçinin sokağa çıkma yasağı kapsamında olması, işyerinin İçişleri Bakanlığı Genelgeleri ile kapatılması, işçinin yahut işyerinin bulunduğu bölgedeki karantina uygulamaları gibi ifa imkânsızlığına götüren sebeplerle karşılaşılmıştır. Ortaya çıkan bu zorlayıcı neden karşısında mevzuat kapsamında yararlanılabilecek bazı müesseselerin tekrar ele alınmış ve salgın dönemine ilişkin özel yeni düzenlemelere yer verilmiştir. Özellikle hak düşürücü sürelerin yer aldığı toplu iş hukukunda da hak kaybı yaşanmaması adına salgına yönelik değişikler yapılması gerekmiştir.