Arama yapmak için lütfen yukarıdaki kutulardan birine aramak istediğiniz terimi girin.

2020 Yılında Üst Düzey Yöneticilerin 600 Bini Geçen Ücret Geliri İçin Yıllık Beyanname Vermesinin Esasları

Principles for Senior Managers to Submit Annual Declarations for Wage Income Exceeding 600 Thousand in the Year 2020

İmdat TÜRKAY

Gerçek kişilerin elde ettiği gelirin vergilendirilmesini düzenleyen 193 sayılı Gelir Vergisi Kanununda 7194 sayılı Kanunla 1.1.2020 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere yapılan değişiklikler, yüksek düzeyde ücret geliri elde edenlerin yıllık beyanname vermesi esasını getirmiştir. Düzenleme öncesinde tek işverenden tevkif suretiyle elde edilen ücret gelirinin tutarı ne olursa olsun yıllık beyanname ile beyan edilmemekteyken, yapılan değişiklikle, tek işverenden alınan ve tevkif suretiyle vergilendirilmiş ücret tutarının, yıllık olarak belirlenen tutarı aşması durumunda yıllık beyanname ile beyan edilmesi gerekmektedir. Birden fazla işverenden alınan ücretler için de bu düzenlemeye paralel düzenleme yapılmış ve birden fazla işverenden tevkifata tabi ücret almakla beraber, birden sonraki işverenden alınan ücretlerinin toplamı, belirlenen limiti aşması durumunda, tamamı tevkif suretiyle vergilendirilmiş ücretler için yıllık beyanname verilmesi gerekmektedir. Sporcuların ve spor hakemlerinin vergilendirilmesinde de yıllık olarak belirlenen tutarı aşan tevkifata tabi ücret gelirleri için yıllık beyanname verilmesi yönünde düzenleme yapılmıştır. Ücretliler açısından hangi durumlarda tek işverenden veya birden fazla işverenden ücret alındığı konusunda ise Vergi İdaresi tarafından yayımlanan ikincil mevzuat düzenlemesiyle konuya açıklık getirilmiştir.

Ücret, Tek/Birden Fazla İşveren, Vergide Adalet ve Eşitlik İlkesi, Vergi Tarifesi, Sporcu ve Hakem Ücreti, Bilirkişilik Ücreti, Ücret Gelirinin Yıllık Beyanı.

Amendments made with the Act no 7194, to be effective as of 1.1.2020, in the Income Tax Act no 193, regulating the taxation of the income earned by real persons, brought the principle of submitting annual declaration for the ones earning high amount of income. Before the regulation while, whatever the amount was, wage income earned by means of deduction from a single employer hasn’t been declared with an annual declaration, with the changes made, it is required to declare the wage amount, taken from a single employer and taxed by means of deduction, with an annual declaration in case it exceed a certain amount designated annually. An arrangement in parallel with this arrangement has been made for the incomes taken from more than one employer and when earning wages subject to deduction from more than one employer, in case total of the wages earned after the first employer exceeds the designated limit, annual declaration should be given for all of the wages taxed by means of deduction. An arrangement for submitting an annual declaration is made for the wage incomes subject deduction exceeding the annually designated limit in taxation of sportsmen and sporting referees. The subject has been clarified with a secondary regulation arrangement pronounced by the Tax Administration on which cases wage has been earned from a single employer or more than one employer from the point of wage earners.

Wage, Single/Multiple Employers, Justice in Taxes and Principle of Equality, Tax Prospectus, Sportsman and Referee Fee, Expert Fee, Annual Declaration of Wage Income.

I. Giriş

Vergi hukukunda yer alan ayırma kuramının bir gereği olarak Türk vergi sistemi içinde yer alan 193 sayılı Gelir Vergisi Kanununda ücret gelirlerinin vergilendirilmesi diğer altı gelir unsuruna göre farklı ve kısmen ayrıcalıklı olarak üniter sistemin istisnai bir uygulamasıdır. Ücret gelirlerine asgari geçim indirimi, farklılaştırılmış vergi tarifesi, engellilik indirimi, vergi tevkifatının brüt değil safi ücret tutarından yapılması gibi dizi ayrıcalıklar sağlanmıştır. Gelir Vergisi Kanununa göre, gelir vergisine tabi yedi gelir unsurlarından biri olan ücret gelirlerine yönelik olarak Aralık/2019 yılında köklü düzenlemeler yapılmıştır. Ücret ödemelerine yönelik olarak yapılan değişikliklerle; tek işverenden alınan ücretlere beyan sınırı getirilmiş, gelir vergisi tarifesine yeni dilim eklenmiş, spor hakemlerine ilişkin istisna sınırlandırılmış, sporcuların elde ettiği ücrete beyanname verme sınırı konmuş ve sporculara yapılan ödemelerdeki tevkifat oranında değişiklik yapılmıştır. Ekonomik gelişmelere uyum sağlanması, beyanname veren mükellef sayısının arttırılması ve yüksek gelir elde edenlerden daha fazla vergi alınması amacıyla yapılan bu düzenlemeler hakkında ikincil mevzuat düzenlemesi ise Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından Mayıs/2020 tarihinde Resmî Gazetede yayımlanmıştır.

Ücret gelirlerinin vergilendirilmesinde 5.12.2019 tarihli ve 7194 sayılı Dijital Hizmet Vergisi ile Bazı Kanunlarda ve 375 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılması Hakkında Kanunla1 yapılan yasal düzenleme ve konu hakkında Vergi İdaresince yayımlanan 311 seri no.lu Gelir Vergisi Genel Tebliğinde;2 2020 yılında elde edilen ücret gelirlerinden ne şekilde vergi tevkifatı (kesintisi) uygulanacağı ile tevkifata tabi olarak elde edilen bu ücret gelirlerinin hangi şartlarda yıllık beyanname ile beyan edileceği ayrıntılı olarak açıklanmıştır. 2020 yılından itibaren geçerli olan düzenlemeye göre; tam mükellefiyette; tek işverenden alınmış ve tevkif suretiyle vergilendirilmiş olup vergi tarifesinin dördüncü gelir diliminde yer alan tutarı aşmayan ücretler için yıllık beyanname verilmeyecek, diğer gelirler için beyanname verilmesi halinde bu gelirler beyannameye dahil edilmeyecektir. Birden fazla işverenden ücret almakla beraber, birinciden sonraki işverenden aldıkları ücretlerinin toplamı, vergi tarifesinin ikinci gelir diliminde yer alan tutarı ve birinci işverenden alınan dâhil ücret gelirleri toplamı vergi tarifesinin dördüncü gelir diliminde yer alan tutarı aşmayan mükelleflerin, tamamı tevkif suretiyle vergilendirilmiş ücretleri de bu kapsamda yıllık beyanname verilmeyecek ve diğer gelirler için beyanname verilmesi halinde bu gelirler beyannameye dahil edilmeyecektir.

Büyük bir işveren ve çalışan kitleyi ilgilendiren yeni düzenlemeyle, 1.1.2020 tarihinden itibaren işverenler tarafından çalışanlara ödenen ücret ve ücret kapsamındaki ödemelerin yıl içinde tevkif suretiyle vergilendirilmesinde; çalışanların tek işverenden veya birden fazla işverenden aynı anda ücret geliri elde etmesi durumunda veya çalışanların kamudan-kamuya, özel sektörden-özel sektöre ya da özelden kamuya veya kamudan özel sektöre geçmesi nedeniyle işveren değişikliği halinde vergi tarifesinin ücretlinin yıl içindeki kümülatif ücret matrahı üzerinden mi, yoksa matrahın sıfırlanmak suretiyle vergi tarifesinin ilk dilimi üzerinden mi uygulanacağı konusunda Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından çok önemli bir ikincil mevzuat düzenlemesi yapılmıştır. Bu çalışmada, 1.1.2020 tarihinden itibaren ücret gelirlerinin vergilendirilmesinde, sporcu ve hakemlere ödenen ücretin vergilendirilmesi, tek işverenden veya birden fazla işverenden tevkifata tabi ücret geliri elde edilmesi durumunda vergi tarifesinin nasıl uygulanacağı, tek işveren veya birden fazla işveren belirlemesinin nasıl yapılacağı ile tek veya birden fazla işverenden tevkifata tabi ücret gelirlerinin hangi şartlarla yıllık beyanname ile beyan edilmesi gerektiği konuları en temel vergileme ilkeleri olan eşitlik ve adalet ilkeleri bağlamında değerlendirilecektir.