Arama yapmak için lütfen yukarıdaki kutulardan birine aramak istediğiniz terimi girin.

Türkiye’deki Havaalanlarının Covid-19 Pandemisi Dolayısıyla Aldıkları Tedbirlerin ve “Yeni - Normalleşme Süreci”nde Yolcu Trafiğine Açılabilme Şartlarının Ulusal ve Uluslararası Hukuktaki Düzenlemeler Doğrultusunda

Analyzing the Measures Taken by Airports in Turkey Due to Covid-19 Pandemic and Requirements for Re-Opening to Passenger Traffic in “Neo - Normalization Process” in Line with the Arrangements in National and International Laws

Sinan Sami AKKURT

Çin’in Wuhan eyaletinde başladığı varsayılan ve “Dünya Sağlık Örgütü - DSÖ” (World Health Organisation - WHO) tarafından 11 Mart 2020 tarihinde küresel salgın (pandemic) ilan edilen yeni tip corona (COVID-19) virüsünün hızla tüm dünyaya yayılması, havacılık sektörünü ve özellikle sivil havayolu ile yolcu taşımacılığını birincil düzeyde etkilemiş, hastalığın yayıldığı hemen her ülke hükümetleri havaalanlarını gerek ulusal gerekse uluslararası yolcu trafiğine kapatmış yahut sınırlandırmıştır. Dünya üzerindeki tüm havaalanlarında böyle bir pandemi karşısında uygulanması gereken tedbirler küresel düzenlemelerle tahdit edilmiş/ yeknesaklaştırılmış olmayıp bilakis böyle durumlara ilişkin uluslararası metinlerde (âkit) devletlere serbestî tanınması gerekliliğinin altı çizilmektedir. Nitekim 2019 - 2020 pandemisinde de her hükümetin kendi somut durumu çerçevesinde kendine has tedbir ve yöntemlere başvurduğu, salgının ilk zamanlarından bu yana gözlemlenegelmiştir. Ancak bu tür durumlar karşısında havacılık otoritelerinin nasıl davranmaları gerektiğini belirleyen uluslararası çerçeve kurallar ve asgarî standartlar elbette mevcuttur. Dolayısıyla (özellikle) her âkit devletin pandemi karşısında kendi durumu özelinde (esnek de olsa) tedbirler alırken uymaları gereken kuralların dayanağını teşkil eden ve asgarî standartlarını belirleyen uluslararası düzenlemelere riayet etmeleri gerekmektedir. Bu çalışmada Türkiye özelinde 1 Haziran 2020 tarihinde uygulamaya koyulacağı TC Cumhurbaşkanlığı’nca açıklanan “yeni normalleşme” modelinde, yolcu trafiğine yeniden açılabilmeleri için TC Turizm ve Sağlık Bakanlıkları koordinasyonunda hazırlanarak 27 Mayıs 2020 tarihinde yayımlandığı duyurulan “Havaalanı Pandemi Tedbirleri ve Sertifikasyonu Genelgesi” çerçevesinde havaalanlarının almaları gereken tedbirler, bunların sertifikasyonu ve yolcu trafiğine yeniden açılabilme şartlarının nelerden ibaret olduğu ile; alınması gereken bu tedbirlerin uluslararası standartlarını ve devletlerarası yasal zeminini teşkil eden başta 1944 tarihli “Milletlerarası Sivil Havacılık Anlaşması”, “Sivil Havacılık Geçici Sözleşmesi”, bunların ekleri (özellikle Ek-9) ile WHO Uluslararası Sağlık Tüzüğü (2005) düzenlemeleri, konu özelinde incelenmeye gayret edilmiştir.

Havacılık, Sivil Havayolu Taşımacılığı, Havaalanı Pandemi Tedbirleri, Yeni Normalleşme Süreci, Yolcu Taşımacılığı, Pandemi, Covid-19, Havacılık Genelgeleri, Hava Taşımacılığına İlişkin Pandemi Konvansiyonları.

Rapid spreading of novel type corona (COVID-19) virus all around the world which was assumed as started in Wuhan, China and which was declared as pandemic on the 11 of March 2020 by World Health Organization - WHO) has affected the aviation industry and especially the passenger transportation with civil airlines primarily, almost all the governments of the countries where the disease has spread either closed or restricted their airports both to national and international passenger traffics. The measures those required to be applied against such a pandemic in all airports around world haven’t been restricted/uniformed, on the contrary the need to grant permissiveness to the states is highlighted in the international texts (conventions) with regards to such situations. As a matter of fact, in the 2019 - 2020 pandemic, since the initial times of the pandemic, it is observed that each government have applied measures and methods specific to themselves within the frame of their concrete situations. However there are of course framework rules and minimum standards designating how the aviation authorities should act in such situations. Therefore (especially) each country, party to the convention, should observe international arrangements, forming the basis of rules and designating the minimum standards, when taking the measures (although flexible) specific to themselves against the pandemic. In this study it is endeavored to review the measures required to be taken by the airports within the frame of the “Airport Pandemic Measures and Certification Circular” announced that it’s been issued on the 27 of May 2020 by being prepared under coordination of Turkish Republic Tourism and Health Ministries in order to ensure reopening to passenger traffic in the “new normalization” model stated by the Turkish Republic Presidency that it would be put into practice on the 1 of June 2020 specific to Turkey and to review the “Convention on International Civil Aviation” dated 1944, “Temporary Convention on Civil Aviation”, their annexes (especially Annex-9) and arrangements in WHO “International Health Regulations (2005)” which constitute the international standards and interstate legal basis of these measures.

Aviation, Civil Airline Transportation, Airport Pandemic Measures, Neo-Normalization Process, Passenger Transportation, Pandemic, COVID-19, Aviation Circulars, Pandemic Conventions Regarding Air Transportation.

Türkiye’deki Havaalanlarının COVID-19 Pandemisi Dolayısıyla Almaları Gereken Tedbirler ve Bunların “Yeni - Normalleşme Süreci” Çerçevesinde Yolcu Trafiğine Tekrar Açılabilme Şartlarının Hukukî Zeminleri

Giriş, Takdim ve Sınırlandırma

2019 yılı sonlarında Asya - Pasifik bölgesinde başlayan1 ve 2020 yılı itibariyle küresel pandemiye dönüşen2 yeni tip corona virüs (COVID-19) salgını, havayolu taşımacılığının gezegen üzerindeki (özellikle kıtalar ve ülkeler arası) insan hareketliliğini sağlayan başlıca yol olması dolayısıyla havacılık sektörünü derinden etkilemiş3 ve devletleri bu alanda öncelikli tedbirler almaya mecbur kılmıştır.4 Nitekim özellikle insandan insana bulaş yoluyla yayılım gösteren COVID-19 salgınının küresel bir pandemiye dönüşmesindeki en büyük rollerden birini havayolu taşımacılığının oynadığı belirtilmektedir.5

Pandemi yahut genel salgın dönemlerinde (özellikle) âkit devletler, Türkiye’nin de tarafı bulunduğu6 ve 7 Aralık 1944 tarihinde Şikago’da imza altına alınan “Milletlerarası Sivil Havacılık Antlaşması (1944 Şikago Konvansiyonu) - Convention on International Civil Aviation7 (1944 Chicago Convention - CC)” ile bunun ek ve tadilleri8 uyarınca ülkeleri üzerindeki hava sahası (ve havaalanları) üzerinde tam ve münhasır hâkimiyeti haiz olmakla birlikte; bunlardan her biri diğer âkit devletlerle aralarındaki seferleri kolaylaştırmak ve özellikle karantina, gümrük ve ülkeden çıkış - göç işlerine yönelik düzenlemeler yaparak, bunların uygulanmasında işbirliği içerisinde hareket etmeyi ve buna yönelik sair her türlü tedbiri almayı kabul ve taahhüt etmektedirler9 (CC Art. 1, 22).

Ayrıca âkit devletlerden her biri salgın hastalıkların hava seyrüseferi yoluyla yayılmasını önlemek için etkin tedbirler almayı, bu amaçla hava araçlarına (ve alanlarına) uygulanacak olan sıhhî tedbirlere ilişkin uluslararası düzenlemelere bağlı kalmayı ve ilgili uluslararası kuruluşlarla sıkı istişarede bulunmayı kabul ve taahhüt etmektedirler (CC Art. 14).