Arama yapmak için lütfen yukarıdaki kutulardan birine aramak istediğiniz terimi girin.

Anonim Şirketlerde Azınlığın Genel Kurulun Toplantıya Çağrılması ve Gündeme Madde Eklenmesi Talebi

The Request of Minority for Calling General Assembly to Meeting and Including Items in Agenda in the Joint Stock Companies

Hümeyra YILMAZ

Anonim şirketlerde genel kurul, yılda en az bir defa toplanan zorunlu bir organdır. Genel kurul kararları, toplantıya katılsın veya katılmasın tüm pay sahiplerini ve şirketi bağlar. Genel kurul toplantılarına pay sahiplerinin katılımını arttırmak amacıyla, genel kurulun toplantıya çağrı prosedürü 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nda detaylı şekilde düzenlenmiştir. Genel kurulu toplantıya çağırma ve gündemi belirleme görevi esas olarak yönetim kuruluna aittir. Ancak yönetim kurulu bu görevini bilerek veya ihmali şekilde yerine getirmeyebilir. Bu sorunun aşılması amacıyla Kanun’da azınlığa genel kurulun toplantıya çağrılmasını ve eğer toplantı zaten yapılacaksa görüşülmesini istediği maddelerin gündeme eklenmesini talep etme hakkı tanınmıştır. Bu çalışmada azınlık kavramı, azınlığa tanınan bu hakkın kullanım koşulları ve uygulamada karşılaşılabilecek sorunlar ele alınmıştır.

Anonim Şirket, Azınlık, Genel Kurul, Toplantı Daveti, Gündem.

General assembly is a mandatory organ in joint stock companies that convenes at least one annually. Resolutions of general assembly bind all shareholders whether or not to attend the meeting and company itself. In order to increase the participation of shareholders in the general assembly, the procedure for calling the general assembly to the meeting is regulated in detail in the Turkish Commercial Code Numbered 6102. The duty of calling the general assembly to the meeting and determining the agenda belongs principally to the board of directors. However, the board of directors may not knowingly or negligently this duty. In order to overcome this problem, the Code gives the minority the right to demand that the general assembly be called and if the meeting is convened already, the items requested by the minority are included in agenda. In this study, the concept of minority, the conditions of use of this right granted the minority and the problems that may be encountered in practice are handled.

Joint Stock Company, General Assembly, Minority, Meeting Invitation, Agenda.

GİRİŞ

Anonim şirket pay sahipleri, kanuni istisnalar saklı olmak üzere, şirket işlerine ilişkin haklarını genel kurulda kullanırlar (TTK1 m.407/1). Pay sahibinin haklarını kullanabilmesi ve menfaatlerini koruyabilmesi genel kurul toplantısının yapılmasına bağlıdır. Ayrıca genel kurulda alınan kararlar toplantıya katılsın veya katılmasın tüm pay sahipleri için bağlayıcıdır (TTK m.423). Kanun’da genel kurulun çağrı prosedürü ve çağrıya yetkili kişilere ilişkin düzenlemeler emredici şekilde sıkı şartlara bağlı kılınmıştır.2 TTK m.410-412’de, yönetim kuruluna ve görevleri ile ilgili konularda tasfiye memuruna genel kurulu toplantıya çağırma yetkisi verilmiş; belli koşulların varlığı halinde her bir pay sahibi ve azınlığa ise genel kurulun toplantıya çağrılmasını talep etme hakkı tanınmıştır.

Genel kurulu toplantıya çağırma ve gündemi belirleme yetki ve görevi esas olarak yönetim kuruluna aittir. Yönetim kurulu anonim şirket genel kurulunu faaliyet döneminin sonundan itibaren 3 ay içinde olağan toplantıya veya gereklilik arz etmesine rağmen olağanüstü toplantıya bilerek veya ihmali şekilde davet etmeyebilir (TTK m.409). Her ne kadar görevini yerine getirmeyen yönetim kurulu üyelerinin TTK m.553 gereği sorumluluğuna gidilebilse de bu yola başvurmak pay sahiplerinin genel kurul toplantısı yapmaya ve belli yönde karar almaya yönelik menfaatlerini telafi etmeyebilir. İşte bu gerekçeyle azınlığa TTK m.411-412 ile genel kurulun toplantıya çağrılmasını ve gündeme madde eklenmesini isteme hakkı tanınmıştır. Çalışmamızda öncelikle azınlık kavramı ele alınmış, daha sonra da azınlığa tanınan bu hakkın TTK hükümleri çerçevesinde kullanım koşulları ve uygulamada karşılaşılabilecek sorunlar, öğretideki görüşler çerçevesinde ve yeri geldikçe ETK hükümleriyle kıyaslanarak incelenmeye çalışılmıştır.

1. AZINLIK KAVRAMI

“Azlık” başlığı altında düzenlenen TTK m.411/1’de azınlık, “Sermayenin en az onda birini, halka açık şirketlerde yirmide birini oluşturan pay sahipleri” şeklinde tanımlanmaktadır. Öğretide bir kısım yazarlar Kanun’a uygun şekilde “azlık”3 kavramını tercih ederken; bir kısmı da “azınlık”4 kavramını tercih etmektedir. Teknik olarak azınlık, çoğunluk karşıtı, bir oylama sırasında sayıca az olma anlamına gelmektedir.5 Bu kapsamda çoğunluk kavramının zıt anlamlısı olan azınlık kavramının kullanılması daha isabetli görülmektedir.6 Bu çalışmada kavram birliği açısından azınlık ifadesini kullanmayı tercih ettik.