Arama yapmak için lütfen yukarıdaki kutulardan birine aramak istediğiniz terimi girin.

İş Güvencesi Kapsamındaki Kadın İşçinin İş Sözleşmesinin İşveren Tarafından Hamilelik Nedeniyle Feshinde İşe Başlatmama Tazminatı Yanında Ayrımcılık Tazminatının da Talep Edilebilmesi Üzerine Düşünceler

Considerations on the Ability to Claim Compensation for Discrimantory Dismissal in Addition to Compensation for Failure to Reinstate in Dismissal of Female Workers Under Employment Protection Due to Pregnancy by the Employer

Muhittin ASTARLI

Kadın işçinin hamileliği nedeniyle işten çıkartılması ayrımcı bir davranıştır. Hamilelik durumu işveren bakımından bir haklı neden olmadığı gibi geçerli neden de değildir. Bu nedenle yapılan fesih geçersizdir. Bu durumda işçi hem işe iade edilmesini hem İş Kanununun 5. maddesinde düzelenen ayrımcılık tazminatını talep edebilir. Mahkeme kararına rağmen işe başlatılmayan kadın işçi hem işe başlatmama tazminatına hem işe ayrımcılık tazminatına hak kazanır. Çünkü her iki tazminatın kaynakları birbirinden farklıdır.

Hamilelik, İş Güvencesi, Geçerli Neden, İşe Başlatmama Tazminatı, Ayrımcılık Tazminatı, Geçersiz Fesih.

Dismissal of a female worker due to her pregnancy, constitutes discriminatory conduct. Pregnancy is neither just cause for dismissal for the employer nor a valid one. A dismissal based upon such grounds constitutes dismissal not justified by valid reasons. Under such circumstances, the worker may claim compensation for discriminatory dismissal according to art. 5 of the Labor Act, in addition to her reinstatement. If the worker is not reinstated contrary to the judgment of the court, she becomes entitled to compensation for discriminatory dismissal as well as compensation for failure to reinstate; since either type of compensation arises from separate grounds.

Pregnancy, Employment Protection, Valid Reason (For Dismissal), Compensation for Failure to Reinstate, Compensation for Discriminatory Dismissal, Dismissal not Justified by Valid Reasons.

I. GİRİŞ

4857 sayılı İş Kanunun 18. maddesinde hangi hususların geçerli fesih nedeni oluşturamayacağı sayılmıştır. Diğerleri yanında kadın işçinin hamileliği de işveren bakımından iş güvencesi kapsamındaki kadın işçinin iş sözleşmesinin süreli feshinde bir geçerli fesih nedeni olarak kabul edilemez. Dolayısıyla bu nedenle iş sözleşmesinin feshi geçersiz feshin sonuçlarını doğuracaktır. Bu durumda işçinin işe iade davası açması ve mahkemenin feshin geçersizliğini tespit eden işe iade kararının kesinleştiğinin işçiye tebliği üzerine işçinin on işgünü içerisinde işverene işe başlatılmak üzere başvurması halinde işveren işçiyi bir ay içerisinde işe başlatmak zorundadır. İşverenin mahkeme kararına rağmen işçiyi işe başlatmamasının sonucu, mahkeme kararında hüküm altına alınan işe başlatmama tazminatıdır.

Ancak tartışma konusu olan, hamilelik nedeniyle işten çıkartılan işçinin açtığı işe iade davasında aynı zamanda İş Kanununun 5. maddesine dayanarak ayrımcılık tazminatı talep etmesi halinde hem işe başlatmama tazminatının hem ayrımcılık tazminatının birlikte hüküm altına alınıp alınamayacağı hususudur. Nitekim Yargıtay 9. Hukuk Dairesi muhtelif kararlarında işverenin hamilelik nedeniyle işten çıkartılmasının ayrımcılık yasağını ihlal ettiği kabul edilse de, bu hususun feshin geçersizliği noktasında ve işe başlatmama tazminatının miktarı belirlenirken tartışıldığı bu nedenle aynı zamanda ayrımcılık tazminatına hükmedilemeyeceği yününde sonuçlara varmıştır.

İşte bu çalışmada yargı kararlarındaki bu sonuçlar değerlendirilerek, hamilelik nedeniyle işten çıkartılan kadın işçi bakımından hem işe başlatmama tazminatının hem ayrımcılık tazminatının birlikte söz konusu olup olamayacağı tartışma konusu yapılacaktır.