Anayasa Mahkemesi Kararları Işığında Kişisel Sağlık Verilerine Bakış

Personal Health Data in Light of Constitutional Court Decisions

Sabire Sanem YILMAZ

Anayasa Mahkemesi yetkisini tamamen Anayasa’dan alır. Kişisel Sağlık Verileri kavramı ise Anayasa Mahkemesi için oldukça yeni bir kavramdır. Fakat yüzyıl artık gelecek kuşak haklarında kişisel veriler, sağlık verileri, yapay zekânın kişisel verileri işlemesi ve unutulma hakkı gibi hak kategorileri üzerinde fenomenler oluşturacaktır.

Kişisel Veri, Kişisel Sağlık Verisi, Anayasa Mahkemesi, Yapay Zekâ, Fenomen, Açık Rıza, Özel Hayatın Gizliliği, Unutulma Hakkı.

The Constitutional Court takes its authority entirely from the Constitution. The concept of Personal Health Data is a new concept for the Constitutional Court. But the century will now create phenomena over the next generation of rights, such as personal data, health data, the processing of artificial data by artificial intelligence and the right to be forgotten.

Personal Data, Personal Health Data, Constitutional Court, Artificial Intelligence, Phenomenon, Open Consent, Privacy of Private Life, Right to be Forgotten.

I. Giriş

Anayasa Mahkemesi yetkisini tamamen Anayasa’dan alır. Kişisel sağlık verileri kavramı ise Anayasa Mahkemesi için oldukça yeni bir kavramdır. Fakat yüzyıl artık gelecek kuşak haklarında kişisel veriler, sağlık verileri, yapay zekânın kişisel verileri işlemesi ve unutulma hakkı gibi hak kategorileri üzerinde fenomenler oluşturacaktır.

2010 yılı Anayasa değişiklikleriyle, Anayasa’nın 20’nci maddesine eklenen kişisel verilerin korunması hakkı, özel hayatın gizliliği hakkının alt çekirdeğini oluşturmaktadır. Anayasa’nın 20’nci maddesinde; “Herkes, özel hayatına ve aile hayatına saygı gösterilmesini isteme hakkına sahiptir. Özel hayatın ve aile hayatının gizliliğine dokunulamaz.” denilerek özel hayatın gizliliği hakkı güvence altına alınmıştır. Maddenin üçüncü fıkrasında ise herkesin kendisiyle ilgili kişisel verilerin korunmasını isteme hakkına sahip olduğu, bu hakkın kişinin kendisiyle ilgili kişisel veriler hakkında bilgilendirilme, bu verilere erişme, bunların düzeltilmesini veya silinmesini talep etme ve amaçları doğrultusunda kullanılıp kullanılmadığını öğrenmeyi de kapsadığı ifade edilmiştir. Maddede ayrıca kişisel verilerin ancak kanunda öngörülen hallerde veya kişinin açık rızasıyla işlenebileceği ve kişisel verilerin korunmasına ilişkin esas ve usullerin kanunla düzenleneceği” kaleme alınmıştır.

6698 sayılı Kanunun 3’üncü maddesine göre kişisel veri, kimliği belirli veya belirlenebilir gerçek kişiye ilişkin her türlü bilgiyi ifade etmektedir. Anayasa Mahkemesi’nin kararlarında da belirtildiği üzere; “... Bu bağlamda adı, soyadı, doğum tarihi ve doğum yeri gibi bireyin sadece kimliğini ortaya koyan bilgiler değil; telefon numarası, motorlu taşıt plakası, sosyal güvenlik numarası, pasaport numarası, özgeçmiş, resim, görüntü ve ses kayıtları, parmak izleri, IP adresi, e-posta adresi, hobiler, tercihler, etkileşimde bulunulan kişiler, grup üyelikleri, aile bilgileri, sağlık bilgileri gibi kişiyi doğrudan veya dolaylı olarak belirlenebilir kılan tüm veriler” kişisel veri olarak kabul edilmektedir.¹