Arama yapmak için lütfen yukarıdaki kutulardan birine aramak istediğiniz terimi girin.

Danışmanlık Sözleşmesi

Consulting Contract

Seda ARSLAN DURMUŞ

Ticari hayattaki gelişme ile birlikte uzmanlık alanları çoğalmış ve profesyonel bilgi edinme ihtiyacı artmaya başlamıştır. Profesyonel bilgi edinme ihtiyacı, uzman kişilere başvurma zorunluluğunu doğurmuş ve danışmanlık sözleşmeleri ortaya çıkmıştır. Danışmanlık sözleşmesi, 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu’nda düzenlenmeyen atipik bir sözleşmedir. Hukuki niteliği konusunda öğretide tartışmalar olmakla birlikte somut durumun hal ve koşullarına göre kimi zaman vekâlet sözleşmesine, kimi zaman da eser sözleşmesine yaklaşmaktadır. İlerleyen teknoloji ve modernleşen dünyada uzmanlaşılacak alanlar artmakta, giderek belirli bir konuda uzmanlaşmış danışmanlara ihtiyaç duyulmakta ve danışmanlık hizmeti verilmektedir. Danışmanlık sözleşmesinin kurulabilmesi için taraflar arasında danışmanlık sözleşmesinin kurulması yönünde ‘anlaşma/irade beyanı’ ve ‘danışmanlık hizmeti’nin olması gerekmektedir. ‘Ücret’in danışmanlık sözleşmesinin kurulabilmesi için zorunlu unsur olup olmayacağı tartışmalı olmakla birlikte kanaatimizce ücret, danışmanlık sözleşmesinin kurulması için gerekli olan zorunlu unsurlardan değildir. Çalışmamızda danışmanlık hakkında genel bir bilgi verildikten sonra danışmanlığın gelişimi ve türleri ele alınmıştır. Danışmanlık sözleşmesinin isimsiz sözleşmeler ile ilişkisi incelenerek, isimsiz sözleşme türlerinden hangisine dâhil olacağı belirtilmiş ve hukuki niteliği incelenmiştir. Danışmanlık sözleşmesinin unsurları, tarafları açıklanmaya çalışılmıştır. Son olarak danışmanlık sözleşmesinin sona erme halleri incelenmiştir.

Danışmanlık Sözleşmesi, Danışman, Danışan, Danışmanlık Hizmeti, Vekâlet Sözleşmesi, Eser Sözleşmesi, İsimsiz Sözleşme, Hukuk Danışmanlığı, Şirket Danışmanlığı, Müşavir Mühendislik.

With the development in commercial life, the areas of expertise have increased and the need for professional information has started to increase. The need for professional information has led to the need to consult experts and consultancy contracts have emerged. Consultancy agreement which is an atypical agreement, is not regulated at Turkish Code of Obligations No. 6098. There is a debate about legal qualifications of consultancy agreement. Sometimes it is approaching to attorney agreement and sometimes it is approaching to aggrement for work. Mastered areas of the world are increasing so consultant and consultancy service are needed. The elements necessary to establish a consultancy agreement, ‘consultancy service’ and ‘agreement between the parties’. Besides there is a debate about wage compulsory element of whether or not to establish a consultancy agreement, in my opinion wage are not a compulsory element to establish a consultancy agreement. In our study, we gave some general information about consulting, and then the development process of consulting and its kinds. Finally, the conditions of ending the consulting contract were examined.

Consulting Contract, Consultant, Counselee, Consultancy Service, Attorney Agreement, Contract of Construction, Innominate Contract, Law Consultancy, Business Consultancy, Consulting Engineering.

Giriş

Günümüzde teknolojik gelişmelerin hızlanması, sürekli bir değişimi ve yenilenme ihtiyacını ortaya çıkarmış; sadece fiziksel güç ve maddi kaynak üstünlüğünün başarı için yeterli olmadığı, bilginin önemi ve doğru kullanılmasının gerekliliği anlaşılarak danışmanlara yönelim artmış ve bu durum danışmanlık sözleşmesinin incelenmesini gerekli kılmıştır. Danışmanlık sözleşmesi, Türk Borçlar Kanunu’nda düzenlenmeyen atipik/isimsiz bir sözleşmedir. Danışmanlığın kapsamının gün geçtikçe daha da genişlediği göz önüne alındığında, danışmanlık sözleşmesini salt vekâlet sözleşmesi ya da salt eser sözleşmesi olarak nitelendirmek mümkün değildir. Bu nedenle danışmanlık sözleşmesini tek tip sözleşme olarak değerlendirmek yerine, somut olayın özelliklerini dikkate alarak bir nitelendirme yapmak yerinde olacaktır.

Çalışmamızda ilk olarak danışmanlık kavramı üzerinde durulmuştur. Danışmanlığın gelişimi açıklanmış ve türleri sınıflandırılarak ifade edilmiştir. Daha sonra danışmanlık sözleşmesinin tanımı, şekli, hukuki niteliği ve unsurları açıklanmaya çalışılmış; danışmanlık sözleşmesi diğer sözleşmeler ile karşılaştırılarak ele alınmıştır. Son olarak ise danışmanlık sözleşmesinin sona ermesi, sona erme nedenleri belirtilmiştir.

I. Danışmanlık Kavramı

Sanayi ve teknolojinin sürekli gelişmesi ve yenilenmesi ile beraber, talep ve ihtiyaçlar da değişmekte, çeşitlilik göstermekte ve yenilenmektedir. Teknolojinin sürekli olarak gelişmesi ve yenilenmesi ise, yeni bilgi ve beceriye olan ihtiyacı arttırmıştır. Diğer taraftan gelişmiş ekonomik düzenlerde farklılaşmayı beraberinde getiren rekabette öne çıkma, modern işletme tekniğine uyum sağlamanın ve uzun vadeli planlamanın en temel şartı olan bilgide öne geçme ile mümkün olmaya başlamıştır. Bu sebeple uzmanlık ve bilgi kavramları ortaya çıkarak uzmanlık gerektiren ihtiyaçlarını gidermede eksik kalan kişiler, uzmanların karar ve çözüm önerilerine başvurma eğilimi göstermişlerdir.1 Günümüzde ticari hayatın gelişmesi ve uzmanlık alanlarının çoğalması karşısında, özellikle ticaret şirketlerinin profesyonel yönetim ve bilgi edinme ihtiyaçlarını kendileri karşılamak yerine, danışmanlık sözleşmesi gibi özel tipte sözleşmelere başvurdukları görülmektedir.2

En basit anlamıyla danışmanlık, bilmediğimiz bir konuda, uzman birisinden destek aldığımız her şeye denilebilir. Özel bir alanda uzmanlaşmış kişi veya kişilerin sahip oldukları bilgi ve becerileri belirli bir zaman zarfında danışana aktarması işine danışmanlık denir.3 Geniş anlamıyla danışman, sahip olduğu bilgi, beceri ve tecrübeyi kullanarak, çalışma yaptığı kuruluşta bu kuruluşun iş yapma alışkanlıklarından, yapısından ve kültüründen bağımsız olarak önceden belirlenmiş bir konu üzerinde çalışarak bu çalışmanın sonuçlarını yöneticiye sunan kişi olarak tanımlanabilir.4 Danışmanlık kavramından genel olarak ‘bağımsız danışmanlık’ anlaşılır. Bağımsız danışmanlık, danışanın doğrudan doğruya denetimi altında olmadan yapılan danışmanlık türüdür; burada danışmanın vardığı sonuç önemli olup bu sonuca veya ürüne nasıl ulaştığı önemli değildir.5