Yeni TTK’ya Göre İmtiyazlı Paylar ve İmtiyazlı Paysahipleri Özel Kurulu

Soner ALTAŞ

6762 sayılı eski Türk Ticaret Kanununda olduğu üzere, 1 Temmuz 2012 tarihinde yürürlüğe giren 6102 sayılı yeni Türk Ticaret Kanunu da anonim şirketlerde, paya imtiyaz tanınmasına izin vermiştir. Buna karşılık konu, eski uygulamada karşılaşılan aksaklıklar, öğreti, yargı kararları ve diğer ülke uygulamaları ışığında yeni TTK’da daha kapsamlı olarak ele alınmıştır. Bunun yanında, anılan hakkın kötüye kullanılmasını engellemeye yönelik bir takım düzenlemelere yer verilmiştir. İşte bu çalışmada, 6102 sayılı yeni Türk Ticaret Kanununun, anonim şirket paylarına imtiyaz tanınması ile imtiyazlı pay sahipleri özel kurulu toplantılarına ilişkin düzenlemeleri üzerinde durulmaktadır.

Anonim Şirket, İmtiyazlı Pay, Oyda İmtiyazlı Paylar, İmtiyazlı Paysahipleri Özel Kurulu, İptal Davası.

Such as it was in the former Commercial Code No. 6762, the new Turkish Commercial Code No. 6102 (TCC) which entered into force on July 1, 2012 allows preferred shares in joint stock companies. But the topic is discussed more extensively in the new TCC, in the consideration of the doctrine, judicial decisions, defects encountered in the former practice and applications in other countries. The new TCC also contains certain regulations in order to prevent misuse of the aforementioned right. This study discusses the regulations brought by the new TCC on the preferred shares of the joint-stock company and the private meetings of the preferred shareholders.

Joint-Stock Company, Preferred Shares, Multiple Vote Securities, Private Meeting Of Preferred Shareholders, Suit Of Nullity

I. GİRİŞ

Bilindiği üzere, 6762 sayılı eski Türk Ticaret Kanununun (ETTK) 401’inci maddesinde, “Esas mukavele ile bazı nevi hisse senetlerine kâr payı veya tasfiye halindeki şirket mevcudunun dağıtılması ve sair hususlarda imtiyaz hakları tanınabilir.” hükmü yer almaktadır. Anılan madde, imtiyazlı (ayrıcalıklı) paylarla ilgilidir. İmtiyazlı paylar, paysahipleri bakımından sermayeye katılmada öngörülen eşit oran ilkesini bozan paylardır. Payların A, B, C gibi gruplara ayrılması bir imtiyaz sayılmaz. Payların nama veya hamiline yazılı bulunmaları da bir imtiyaz sayılmaz. İmtiyazlı paylar, anonim şirkette bulunan adi paylara göre sahiplerine bazı üstün ve farklı haklar sağlarlar. ETTK’nın 401’inci maddesinde, imtiyazın konusu, “kâr payı, tasfiye halindeki şirket mevcudunun dağıtılması ve sair hususlarda¹” denilmek suretiyle, çok geniş olarak düzenlenmek istenmiştir. Payda imtiyaz, sadece bir veya birkaç paya değil, grup paylara da verilebilir. Buna grup imtiyazı verilir. Sözgelimi, kârda imtiyaz, tasfiyede imtiyaz, oyda imtiyaz veya yönetim kuruluna aday gösterme de dahil olmak üzere her biri ayrı ayrı gruplara imtiyaz verilebilir. Bu grupların paysahipleri de, ayrı özel kurullarını oluştururlar².

Buna karşılık, 29.3.2011 tarihli ve 6215 sayılı Kanunun 15’inci maddesiyle, ETTK’nın 401’inci maddesine eklenen iki fıkra ile, bazı anonim şirketlerde imtiyazlı pay tesis edilmesi yasaklanmıştır. Şöyle ki, 6215 sayılı Kanunla, ETTK’nın 401’inci maddesine eklenen ikinci ve üçüncü fıkralarda; “Pay sahipleri arasında Devlet, il özel idaresi, belediye ve diğer kamu tüzel kişileri, sendikalar, dernekler, vakıflar, kooperatifler ve bunların üst kuruluşları bulunan anonim şirketlerde ve iştiraklerinde; kamu tüzel kişileri ile kamuya yararlı dernek ve vakıflar lehine tesis edilebilecek imtiyazlar hariç olmak üzere, diğer pay sahiplerinden biri veya birkaçı lehine bu Kanunda düzenlenen herhangi bir imtiyaz tesis edilemez.

İkinci fıkraya aykırı esas mukaveleler, bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren bir yıl³ içinde anılan fıkra hükmüne uygun hale getirilir. Gerekli esas mukavele değişikliklerinin ve uyarlamalarının bu süre içinde gerçekleştirilmemesi halinde, ilgili esas mukavele hükümleri bu sürenin dolduğu tarihte kendiliğinden geçersiz hale gelir ve esas mukavelede öngörülen imtiyazların tümü kanunen sona erer.” hükümlerine yer verilmiştir.