Arama yapmak için lütfen yukarıdaki kutulardan birine aramak istediğiniz terimi girin.

İnternet Platform Sahibine Ait Genel İşlem Koşullarının, Üçüncü Kişilerin Platform Üzerinde Gerçekleştirdiği Sözleşmelerin İçeriğine Dâhil Edilmesi

Inclusion of General Transaction Conditions Belonging to the Internet Platform Owner to the Content of the Contracts Made by Third Persons on the Platform

Pelin KARAASLAN

Sözleşme yapılırken taraflardan birinin, ileride çok sayıda benzer sözleşmede kullanmak amacıyla, önceden hazırlayarak karşı tarafa sunduğu sözleşme hükümlerini ifade eden genel işlem koşulları, doğası gereği yani sözleşme koşulları olması nedeniyle, kural olarak sadece sözleşmenin tarafları arasında hüküm ve sonuç doğuran nispi etkili kurallardır. Ne var ki internet platformları üzerinde kişilerin birbirleriyle alım-satım işlemleri yapmasının yaygınlaşması ile birlikte, internet platform sahibi tarafından tek yanlı olarak hazırlanan ve satış sözleşmesinin taraflarından her biri tarafından onaylanan “kullanıcı sözleşmesi” hükümlerinin, taraflar arasındaki satış sözleşmesinin bir parçası olarak görülüp görülemeyeceği sorunu ortaya çıkmıştır. Bu noktadan hareketle, iki taraf arasında geçerli şekilde sözleşme hükmü haline gelmiş genel işlem koşullarının, bu taraflardan birinin üçüncü kişi ile imzaladığı başka sözleşmenin kapsamına dâhil edilip edilemeyeceği, edilecekse de bunun hangi hukuki kurum üzerine temellendirilebileceği hususu bu çalışma kapsamında tartışılmıştır.

Genel İşlem Koşulları, Üçüncü Kişiler, E-Ticaret, İnternet Satışları, İnternet Platformları.

General transaction conditions prepared in advance by one of the parties to represent the contract provisions to the counter party with a view to use in similar contracts in the future are relatively effective rules that, as a rule, are effective and bear consequences only between the parties to the contract by their nature, i.e. as a matter of being contractual provisions. However, along with purchasing & sale transactions becoming widespread among individuals on some certain internet platforms, a problematic has emerged concerning whether the provisions of the “user contract” prepared unilaterally by the owner of the internet platform and approved by each of the parties to the contract may be considered as a part of the sale contract between the parties. Departing from this point, we discussed under the scope of this study whether the general transaction conditions which were validated as contractual provisions between the two parties could be incorporated under the scope of another contract signed by one of those parties with a third person, and further, if this is possible, which legal institution such a transaction must be based on.

General Transaction Conditions, Third Persons, E-Commerce, Internet Sales, Internet Platforms.

Elektronik ortamda ticaretin yaygınlaşması ile birlikte çeşitli internet platformlarında “online açık artırma” ya da “online satış” yoluyla işlemler yapılmaya başlamıştır. “hepsiburada, letgo, gittigidiyor, tutumluanne” şeklinde örneklendirebileceğimiz internet sitelerinde, kullanıcılar öncelikle söz konusu sitelerin üyelik sözleşmesini kabul edip onaylayarak siteye üye olmakta, daha sonra diğer üyeler ile aralarında alım-satım işlemleri yapmaktadırlar.

Platform işleticileri tarafından tek yanlı olarak hazırlanan ve kullanıcıların her biri tarafından onaylanan “üyelik sözleşmesi” hükümlerinde, kullanıcıların birbirleri ile aralarında akdettikleri sözleşmeler kapsamında uyması gereken pek çok davranış kuralı yer almaktadır. Örneğin “letgo-internet sitesi”, alıcı ve ilan sahibinin birbirlerine ırkıyla, diniyle ya da cinsel tercihleri ile ilgili sorular sormasını yasaklar.1 Ya da “tutumluanne” adlı internet sayfasının kullanıcı sözleşmesine göre satıcıya yapılacak ödemeler site üzerinden yapılmak durumundadır.2

İnternet platform işleticilerinin bazıları, örneğin “tanoto” isimli ikinci el açık artırma sitesi, üyelik sözleşmesine “işbu koşullar taraflar arasında akdedilmiş olan sözleşmenin eki ve ayrılmaz bir parçasıdır” hükmünü eklemiştir.3 Bazı sitelerde ise böylesine ibare açıkça yer almamaktadır. Her iki halde de, “platform sahibinin üyelik sözleşmesinde yer alan koşullar taraflar arasındaki satış sözleşmesinin parçası olarak değerlendirilebilir mi?” sorusu akla gelmektedir. Bu soru hâlihazırda bazı ülkelerde tartışılmakta olup4 tartışmanın ana noktasını, genel işlem koşullarının üçüncü kişiler arasındaki sözleşmeye hangi hukuki kurum vasıtasıyla dâhil edilebileceği sorusu oluşturmaktadır.