Görev Sırasında Din Hizmetlerini Kötüye Kullanma Suçu

Misconduct in Office Through Exploitation of Religious Services

Ali Hakan EVİK

Makalenin konusunu; Türk Ceza Kanunu’nun (TCK) 219. maddesinde düzenlenmiş bulunan ve faili; imam, hatip, rahip, haham gibi din görevlisi olan -“Görev Sırasında Din Hizmetlerini Kötüye Kullanma Suçu”- oluşturmaktadır. Suç, 765 sayılı Türk Ceza Kanunu’nda (ETCK) “Kamu İdaresine Karşı Suçlar” bölümünde düzenlenmişken, yürürlükteki TCK’da “Kamu Barışına Karşı Suçlar” başlıklı bölümünde düzenlenmiştir. 5237 sayılı TCK’daki bu suç tipi, ETCK madde 241 ve 242. maddelerin noktası, virgülüne kadar birebir aynısı olarak düzenlenmiş tek suçtur. Suç tipi, ceza özel hukuku suç inceleme metodu dikkate alınarak incelenecektir. İncelemede, öğretiye, Yargıtay kararlarına da eleştirel bir bakış açısıyla değinilecek, özgün bir değerlendirme yapılmaya çalışılacaktır.

Türk Ceza Kanunu, Ceza Özel Hukuku, Suçlar, Din Hizmetleri, Din Adamı/Görevlisi, İmam, Rahip, Haham, Kamu Barışına Karşı Suçlar, Kötüye Kullanma.

The subject of this article constitutes -“Misconduct in Office Through Exploitation of Religious Services”- which is regulated under the Article 219 of the Turkish Penal Code (TPC) and whose offender is a religious official such as imam, orator, priest, rabbi. The crime was regulated under the “Offences Against Public Administration” section in the repealed/abolished Turkish Penal Code (ETPC) numbered 765, while it is regulated under the section titled “Offences Against Public Peace” in the TPC in force. This type of crime is the only one in the TPC numbered 5237 that is regulated exactly the same up to the points and commas as Articles 241 and 242 of the repealed/ abolished ETPC. The type of crime will be examined by taking into account the method of crime analysis of special provisions of criminal law. In the examination, the doctrine and the decisions of the Court of Cassation will be discussed with a critical perspective and it will be tried to make an original evaluation.

Turkish Penal Code, Criminal Private Law, Crimes, Religious Services, Holy Joe, Imam, Orator, Priest, Rabbi, Offences Against Public Peace, Misconduct.

I. Giriş

Çalışmanın konusunu oluşturan suç, 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’nun (TCK) özel hükümler kitabında, Millete ve Devlete Karşı Suçlara ilişkin dördüncü kısmın “Kamu Barışına Karşı Suçlar” başlıklı beşinci bölümünde 219. maddede düzenlenmiştir. TCK’nın “Görev Sırasında Din Hizmetlerini Kötüye Kullanma Suçu” başlıklı 219. maddesine göre;

“(1) İmam, hatip, vaiz, rahip, haham gibi dini reislerden biri vazifesini ifa sırasında alenen hükümet idaresini ve Devlet kanunlarını ve hükümet icraatını takbih ve tezyif ederse bir aydan bir seneye kadar hapis ve adlî para cezası ile cezalandırılır veya bunlardan birine hükmolunabilir.

(2) Yukarıdaki fıkrada gösterilen kimselerden biri işbu sıfattan bilistifade hükümetin idaresini ve kanun ve nizam ve emirleri ve dairelerden birine ait olan vazife ve salâhiyeti takbih ve tezyife veya halkı kanunlara yahut hükümet emirlerini icraya veya memuru memuriyetinin vazifesi icabına karşı itaatsizliğe tahrik ve teşvik edecek olursa üç aydan iki seneye kadar hapse ve adlî para cezası ve müebbeden veya muvakkaten bilfiil o vazifeyi icradan ve onun menfaat ve aidatını almaktan memnuiyetine hükmolunur.