Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Ceza Muhakemesi Hukukunda Zanlıya veya Sanığa Uygulanan Tutukluluk Dışındaki Teminat Emirleri

Surety Orders Other than Detention for the Accused or the Defendant in Criminal Procedure Law of Turkish Republic North Cyprus

Saniye ALBAŞ

Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Ceza Yargılaması Hukukunda zanlı veya sanığa uygulanan tutukluluk dışındaki teminat emirleri çalışmanın konusunu oluşturmaktadır. Bu kapsamda zanlı veya sanığın yargılanmaktan kaçmasını önleyici teminat emirlerine, tutukluluk dışındaki teminat emirlerinin değiştirilmesine, teminata el koyma ile istinaf ve tazminat konuları irdelenmiştir. Fasıl 155 Ceza Usûl Yasası ve ona ilişkin fiili uygulamaya yönelik olmak üzere eksiklikler ve olması gereken düzenlemeler tartışılmıştır. Bu kapsamda olmak üzere temel anayasal haklar ve özellikle Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi ve uygulamasının ortaya koymuş olduğu yargılama hukukuna yönelik anlayışına uygun önerilerimizi yapmış bulunmaktayız.

Teminat Emirleri, Tutuksuz Yargılanmak, Tutuklama, KKTC Ceza Usûl Hukuku, KKTC.

Surety orders other than detention for the accused or the defendant as part of the Turkish Republic of Northern Cyprus Criminal Justice Law comprise the topic of the present study. In this scope, surety orders that prevent the accused or the defendant to escape trial, changes in surety orders other than detention, impoundment of surety along with appeal and compensation have been examined. Shortcomings and the required regulations regarding Section 155 Criminal Procedure Law and its implementation have been discussed. In this scope, we have made our suggestions that are in accordance with the administrative jurisdiction put forth by the fundamental constitutional rights and especially the European Convention on Human Rights and its implementation.

Surety Orders, Release Pending Trial, Arrest, TRNC Criminal Procedure Law, TRNC.

KKTC Ceza Muhakemesi Hukukunda zanlının, ileride açılacak olan ceza davasında mahkeme huzurunda hazır olabilmesi için bazı önlemler alınmaktadır. Bu önlemler Fasıl 155 Ceza Usûl Yasası 23A maddesinde düzenlenmiştir. Sözü edilen maddenin 2, 3, 4 ve 5. fıkralarında tutukluluk dışındaki teminat emirlerine yer verilmektedir.¹

Fasıl 155 Ceza Usûl Yasası’nın 48. maddesine göre mahkeme uygun görürse davayı erteleyebilecek ve kişinin tutuklanmasına² ya da serbest kalmasına karar verecektir. Sözü geçen Yasa’nın 93 (i) maddesinde kişinin kefaletle serbest bırakılması ya da cezaevine gönderilmesi hâlinden bahsedilmektedir.

Mahkeme zanlının durumunu hakkında kesin bir hüküm verilmediğinden masumiyet karinesi³ çerçevesinde değerlendirmelidir. Bir suç işlendiğine dair makûl şüphe⁴ olmasına rağmen suçu işleyenin kim olduğu belli değildir.