Kamu İhale Sözleşmelerinin Belirlenen Bedelinin Altında Tamamlanması Durumunda Yükleniciler Hangi Hakları Talep Edebilir?

Which Rights can Contractors Claim in Case Public Procurement Contracts are Completed Below the Stated Contract Price?

Ferhat MEMMEDZADE

4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmelerinde aslolan işin sözleşmesinde belirtilen parasal tutarda tamamlanmasıdır. Ancak önceden öngörülemeyen nedenlerle sözleşme bedelinde birtakım değişiklikler gündeme gelebilmektedir. Bu durum sözleşme bedelinde artış şeklinde gerçekleşebileceği gibi eksiliş şeklinde de olabilmektedir. Sözleşme bedelinin altında tamamlanan işlerde ise belli durumlarda yüklenicilerin yapmış oldukları gerçek giderlere karşılık bir tazminat hakkı doğabilmektedir.

Kamu İhale Sözleşmeleri, İş Artışı, İş Eksilişi, Tazminat, Hakediş, Katma Değer Vergisi.

What really matters in Public Procurement Contracts no 4735 is completion of the works with the monetary amount set forth in the contract. However there might be some changes in the contract amount due to unforeseen reasons. Where this can be an increase in the contract amount, it can also be a decrease. A right to compensation might arise against the real expenses spent by the contractors under certain situations in the works completed under the contract amount.

Public Procurement Contracts, Increase in Works, Decrease in Works, Compensation, Progress Payment, Value Added Tax.

I. Genel Olarak

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu kapsamında ihalesi gerçekleştirilen mal ve hizmet alımları ile yapım işlerinde aslolan, işin sözleşmesinde belirtilen parasal tutarda tamamlanmasıdır. Bunun içindir ki 4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanununun 7’nci maddesinin (e) bendinde düzenlenecek sözleşmelerde bulunması zorunlu hususlar arasında “Sözleşmenin bedeli, türü ve süresi” düzenlemesine yer verilmiştir. Ancak önceden öngörülemeyen nedenlerle sözleşme bedelinde birtakım değişiklikler yapılabilmektedir. Bu durum, sözleşme bedelinde artış şeklinde gerçekleşebileceği gibi; eksiliş şeklinde de olabilmektedir. Her iki durumun dayanağı da 4735 sayılı Kanununun 24’üncü maddesidir. Yine özel bir durum olan, 696 sayılı Kanun Hükmünde Kararname hükümleri gereğince, taşeron işçilerin sürekli işçi kadrosuna geçirilmesi ile birlikte, hizmet alımı sözleşmeleri feshedilerek fiilen sözleşme bedelinin altında iş gerçekleştirilmiştir. Çalışmamızda, kamu ihale sözleşmelerinin bedelinde değişiklik yapılmasını gerektiren durumlar ile işin sözleşme bedelinin altında tamamlanması durumunda yüklenicilerin ne gibi hak taleplerinin olabileceği hususu üzerinde durulacaktır.

II. Sözleşme Bedelinde Artış Yapılması

Kamu ihale sözleşmelerinde, işin sözleşmede belirtilen parasal tutarda tamamlanması asıl olmakla birlikte, önceden öngörülemeyen nedenlerle sözleşme bedelinde birtakım değişiklikler yapılabilmektedir.

Konuya ilişkin 4735 sayılı Kanunun 24’üncü maddesinde; “Mal ve hizmet alımlarıyla yapım sözleşmelerinde, öngörülemeyen durumlar nedeniyle bir iş artışının zorunlu olması halinde, artışa konu olan iş;