Arama yapmak için lütfen yukarıdaki kutulardan birine aramak istediğiniz terimi girin.

Tüketici Kredileri ve Konut Finansmanında Yeniden Yapılandırmanın Yenileme (Tecdit, Novatio) ve Sözleşmede Değişiklik Yapılması (Sözleşmenin Tadili) ile İlişkisi

Relation of Restructuring (Forbearance) of Consumer Loans and Housing Finance (Mortgage) With Renewal (Modification, Novation) and Amendment of Contract

Ayşe ARAT

Yeniden yapılandırma, gerek kamuya gerekse finans sektörüne olan borçlar bakımından günümüzde sıklıkla başvurulan bir yoldur. Konuya ilişkin çeşitli düzenlemeler mevzuatımızda yer almaktadır. Amacı borçlunun borcunu ödemesini kolaylaştırmaktır. Bunun için ya mevcut sözleşmede borçlu lehine değişiklikler yapılmakta ya da daha iyi şartlarla yeni bir kredi kullandırılarak borçlunun borcunu ifası sağlanmaktadır. Tüketiciler, ekonomik gelişmelere bağlı olarak tüketici kredilerinde ve konut finansmanında yeniden yapılandırmadan faydalanmaktadırlar. Bu sebeple, konu önem taşımakta ve genel olarak yeniden yapılandırma kavramının kapsamı ve yapılandırma kapsamına giren durumların hukuki niteliği, tartışılması gereken bir mesele teşkil etmektedir. Yargıtay kararlarında yeniden yapılandırma talepleriyle ilgili çıkan uyuşmazlıklarda, bunun genellikle borcun yenilenmesi olduğu yönünde değerlendirme yapıldığı görülmektedir. Çalışmamızda krediyi yapılandırmaya yönelik olarak yapılan işlemlerin, yenileme mi yoksa sözleşme değişikliği mi olduğu tartışılmıştır. Bu amaçla önce yenileme ve sözleşmede değişiklik kavramları incelenmiş, ardından bunun tüketici kredileri bakımından sonuçları değerlendirilmiştir.

Yeniden Yapılandırma, Yenileme, Tecdit, Novatio, Sözleşmede Değişiklik Yapılması, Sözleşmenin Tadili, Yeniden Finansman, Refinansman, Tüketici Kredileri, Konut Finansmanı, Sulh Sözleşmesi.

Restructuring is a frequently used way in terms of debts to both the public sector and the financial sector. Various regulations are included in our legislation related to this issue. Its aim is to make it easier for the debtor to pay the debt. For this purpose, either the amendments are made in favor of the debtor in the existing contract or a new loan is provided under better conditions and the discharge of debt is ensured. Depending on the economic developments, consumers benefit from restructuring in consumer loans and housing finance. Therefore, the subject have an important role and the scope of the concept of restructuring in general and the legal nature of the situations covered by the restructuring constitute an issue which is to be discussed. In disputes regarding to the requests for restructuring, it is seen that Supreme Court’s decisions are generally towards evaluating the renewal of the debt. In our study, it is discussed whether the transactions made to restructure the loan are renewal or contract change. In accordance with this purpose, firstly, the concepts of renewal and change in the contract were examined and then the results of this in terms of consumer loans were evaluated.

Restructuring, Renewal, Novatio, Contract Modification, Contract Amendment, Refinancing, Consumer Loans, Housing Finance (Mortgage), Settlement Agreement.

I. Giriş

Günümüzde ihtiyaçları karşılamak için kredi kullanılması yaygın bir durumdur. Kredi kuruluşları, tüketicilere konut, taşıt, ihtiyaç gibi pek çok alanda kredi imkânı sunmaktadırlar. Bu kredileri kullanan tüketiciler, geri ödemeleri süresince bazen mali durumlarındaki bozulma, bazen kredi faizlerinin düşmesi sebebiyle kredi maliyetini azaltma düşüncesiyle yeniden yapılandırma talebinde bulunmaktadırlar. Bu çerçevede kredi kuruluşu ile tüketici arasında yeniden yapılandırmaya yönelik sözleşme yapılmaktadır. Yeniden yapılandırma sözleşmeleri, mevcut sözleşmede değişiklik yapmaya yönelik olabileceği gibi mevcut sözleşmeyi sona erdirerek daha uygun şartlarda yeni bir kredi verilmesine yönelik olarak da kurulabilmektedir. İşte bu noktada yeniden yapılandırmanın sözleşmeyi sona erdirip, yeni bir borç kuran yenilememi, yoksa sadece bir sözleşme değişikliği mi olduğu sorusu karşımıza çıkmaktadır. Bu sorunun tartışılması için önce yenileme ve sözleşme değişikliği kavramlarının incelenmesi gerekmektedir.

II. Yenileme (Tecdit)

Yeni bir borç meydana getirmek suretiyle eski borcun sona erdirilmesine yenileme denir.1 TBK m.133/1, “Yeni bir borçla mevcut bir borcun sona erdirilmesi, ancak tarafların bu yöndeki açık iradesi ile olur.”şeklindeki düzenlemesiyle bu hususu teyit etmiştir.2

Yenileme, bir sözleşmedir ve tarafların karşılıklı ve birbirine uygun irade beyanları ile kurulur (TBK m.1). Çifte etki doğuran bu sözleşme, eski sözleşmeyi sona erdirmesi sebebiyle bir tasarruf işlemiyken, yeni bir sözleşme kurması sebebiyle borçlandırıcı işlemdir.3 Yenileme şekil şartına bağlı değildir.4 Ancak yenilenen sözleşme kanunda şekle bağlanmışsa tarafların buna uyması gerekir (TBK m.12).