Tarman/Türkiye Kararı Üzerine İnceleme (Basın Özgürlüğü ile Kişilik Haklarının Korunmasında Orantılılık)

Rewiew of Tarman/Turkey Case (Proportionality Between Freedom of Press and Protection of Personal Right)

Raif BIKMAZ

Türkiye Cumhuriyeti Anayasasının 17. maddesinde, herkes yaşama, maddi ve manevi varlığını koruma ve geliştirme hakkına sahip olduğu ve Anayasamızın 26. maddesinde de herkesin düşünce ve kanaat hürriyetine sahip olduğu düzenlenmiştir. Bu düzenlemeler Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesinin 8. ve 10. maddelerine paralellik arz etmektedir. Bu özgürlükler ulusal mevzuatımızda da, eşit koruma sağlayan temel ve hak ve özgürlüklerdendir. Basında yayımlanan haberlerin gerçekliğine ilişkin olarak sorumluluk bilinci ile hareket etmesi, haber yapma özgürlüğü ile kişilik haklarının korunması noktasında makul bir dengenin kurulması gereklidir. Tarman/Türkiye kararı, bu iki temel özgürlüğün kullanımında, hakkın özüne dokunulmaksızın orantılılığın gözetilmesi ve bu iki temel insan hakkı arasındaki dengenin nasıl korunması gerektiği husussunda yol gösterici önemli bir karardır.

Tarman/Türkiye, Basın Hürriyeti, Kişilik Haklarının Korunması, Temel Hakların Kullanımında Orantılılık.

The 17 Article of the Turkish Constitution protect one’s right to live, right to preserve his material and non-material existence and improve it and also the 26 Article the Turkish Constitution protecs the freedom of thought and expression, these provisions are the parallels of the Article 8. and 10 of the European Convention on Human Rights in our legal system. The Human Rights protected by these freedoms are also equally preserveed in our national law. The press, while executing its crucial task, should act with the sense of responsibility about the truenses, of their news and a should act precautious to manta in balance between their freedom of press and protection of the rights of individuals. The Tarman/Turkey case is important. Because it sets forth the principles that one need to be aware of while keeping the balance between these two fundamental human right. This case is guiding light for how to preserve proportionaliy while not violating the core of any of these rights and maintaining the balance between the freedom of speech and one’s right preserve his dignity.

Tarman/Turkey, Freedom of Press, Preservation of Personal Rights, Proportionality in the Use of Fundamental Rights.

Giriş

Avrupa İnsan Sözleşmesinin 8. maddesinde düzenlenen özel hayatın korunması ilkesi ve 10. maddesinde ise ifade özgürlüğü düzenlenmiştir. Bu düzenlemeler ile temel hak ve özgürlüklerin korunmasının gerekliliği vurgulanmakla kalmamış, devletçe söz konusu hakların kullanımının sağlanması için devlete pozitif yükümlülük yüklenmiştir. Ancak uygulamada çoğunlukla bu hakların kullanılması noktasında çakıştıkları ve dengenin ne şekilde sağlanacağı hususu sürekli tartışıla gelmiştir.

İfade ve Basın özgürlüğü ile şeref ve itibarın korunması hakkı, eşit düzeyde koruma gerektiren temel hak ve özgürlüklerdir. Basının yayımladığı haberlerin gerçekliğine ilişkin olarak sorumluluk bilinci ile hareket etmesi ve haber yapma özgürlüğü ile kişisel hakların korunması noktasında makul bir dengenin kurulması gereklidir.

İnceleme konusu; Tarman/Türkiye kararı, bu iki vazgeçilmez ve temel insan hakkı olarak kabul edilen ilke arasında dengenin ne şekilde sağlanması gerektiği konusunda yol gösterici olmaktadır.