Fikri Mülkiyet Haklarından Doğan İhtilafların Arabuluculuk Yolu ile Çözümlenmesi Konusunda Değerlendirme

Considerations on Resolving Intellectual Property Disputes by Mediation

Arzu OĞUZ

Fikri mülkiyet haklarının korunmasının ülke ekonomisine katkı sağladığı açıktır. Ürün veya eser üzerindeki haklarının etkin bir biçimde korunması hem yaratıcı düşüncenin teşviki, hem de teknolojinin ilerlemesi ve nihai kullanıcının yeniliklere erişimi bakımından önemlidir. Bu açıdan sadece maddi hükümlerin değil, usul kurallarının da etkin uygulanması ve uyuşmazlıkların çabuk ve adil bir biçimde çözümlenmesi, hukukun her alanında büyük önem taşımaktadır. Fikri mülkiyet uyuşmazlıklarının çözümlenmesi bakımından arabuluculuk kurumunun etkin bir biçimde kullanılması uygun görünmektedir. Arabuluculuk gerek taraf menfaatlerinin sağlanmasında, gerek hızlı ve ekonomik bir çözüme ulaşılmasında önemli bir araçtır. Son dönemde yapılan değişiklik ile mevzuatta yer bulan zorunlu arabuluculuk kurumunun, fikri mülkiyet hukuku uyuşmazlıklarının çözümünde olumlu etkileri olacağı düşünülmektedir.

Fikri Mülkiyet Uyuşmazlıkları, Alternatif Uyuşmazlık Çözümü, Zorunlu Arabuluculuk.

It is clear that the protection of intellectual property rights contributes to the national economy. Effective protection of the product or work is important, both for the promotion of creative thinking and for the technological progress and to access innovations. In this respect, effective implementation of procedural rules as well as the substantive law and solving disputes rapidly and fairly, has a great importance in all areas of law. In order to resolve intellectual property disputes, the effective use of the mediation seems to be appropriate. Mediation is an important tool for achieving the interests of the parties, for reaching a fast and economic solution. It is thought that the mandatory mediation which is included in the legislation with the recent amendment will provide positive outcomes to the resolution of intellectual property law disputes.

Intellectual Property Disputes, Alternative Dispute Resolution, Mandatory Mediation.

I. Giriş

Hukuki uyuşmazlıkların arabuluculuk ile çözülmesi, son zamanlarda hukuk sistemlerinin önemsediği bir konudur. Ülkemizde de Adalet Bakanlığının, uzunca bir zamandır yaptığı çalışmaların bir sonucu olarak dava şartı olarak arabuluculuk kurumu, hukukumuza ilk defa 7036 sayılı İş Mahkemeleri Kanunuyla¹ girmiştir. 7036 sayılı İş Mahkemeleri Kanunu m.3/1 uyarınca, “kanuna, bireysel veya toplu iş sözleşmesine dayanan işçi veya işveren alacağı ve tazminatı ile işe iade talebiyle açılan davalarda, arabulucuya başvurulmuş olması” dava şartıdır.²

Bu konudaki en son gelişme ise, “Abonelik Sözleşmesinden Kaynaklanan Para Alacaklarına İlişkin Takibin Başlatılması Usulü Hakkında Kanun Teklifinin” yasalaşarak,³ ticari uyuşmazlıklarda arabuluculuğun zorunlu dava şartı haline gelmesidir. Kanunun ilgili maddelerine göre;

“Madde 20- 13.1.2011 tarihli ve 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun 5’inci maddesinden sonra gelmek üzere aşağıdaki madde eklenmiştir.