Fikir ve Sanat Eserlerinde Hususiyet
Individuality in Literary and Artistic Works
Çilem BAHADIR
Kanunda açık bir tanımı yapılmamış olan hususiyet kavramını, doktrindeki açıklamalardan ve yargı kararlarından yola çıkılarak, sahibinin eserdeki mührü olarak tanımlanabilmektedir. Uygulamada hiçbir zaman yalın bir sorun olarak karşımıza çıkmayan hususiyet, genelde eser sahipliğinin belirlenmesi veya iktibas kurallarının ihlal edilmesine bağlı iddialar karşısında gündeme gelmektedir.
Eser Sahibi, Eser, Hususiyet, Objektif Şart, Subjetif Şart, İlim ve Edebiyat Eseri, Musiki Eseri, Güzel Sanat Eseri, Sinema Eseri, İşlenme ve Derleme Eser, İktibas.
The individuality concept of which definition hasn’t been made clearly in law can be defined as seal of the author on the basis of explanations in doctrine and judicial decisions. Individuality which is never seen in a simple way in practice generally comes up in determination of authorship or allegations with regards to the violation of citation rules.
Author, Work, Individuality, Objective Condition, Subjective Condition, Scientific and Literary Works, Musical Works, Work of Art, Cinematographic Work, Adaptation and Compilation Work, Citation.
Giriş
Sahibinin eserdeki mührü olarak tanımlanan hususiyet kavramı, 01.01.1952 tarihinde yürürlüğe giren 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanununun (FSEK) hazırlayıcısı olan Prof. Dr. Ernst E. Hirsch’ten bu yana tartışılmalı bir konudur. Zira Kanunda açık bir tanımı yapılmamış olan hususiyet, ancak doktrin ve içtihatlar ile açıklığa kavuşturulmaya çalışılmıştır.
Uygulamada hiçbir zaman yalın bir sorun olarak karşımıza çıkmayan hususiyet, genelde eser sahipliğinin belirlenmesine veya iktibas kurallarının ihlal edilmesine bağlı iddialar karşısında gündeme gelmekte ve mahkemelerce, eserin dahil olduğu kategoride uzman bilirkişilerin görüşü alınarak belirlenmektedir.
I. Eser Kavramı
5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu m.1/B-(a) bendinde eser; “sahibinin hususiyetini taşıyan ve ilim ve edebiyat, musiki, güzel sanatlar veya sinema eserleri olarak sayılan her nevi fikir ve sanat mahsulleri” olarak tanımlanmıştır.
