Çalışma Yaşamında Ayrımcılığa Maruz Kalan Anneler: Isparta Banka Çalışanları Üzerine Bir Uygulama

Mothers Who are Exposed to Discrimination in Working Life: An Application on Bank Employeers of Isparta

Meryem TEKİN EPİK,Selin UMUTLU

Çalışma Yaşamı, Çalışan Anne, Ayrımcılık

Alan Tanımı: Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileri (Sosyal Politika)

Working LifeWorking Mothers, Discrimination

J, J7

1. GİRİŞ

Tarihsel süreç içerinde erkek ve kadın toplumda çeşitli statüler işgal etmişler ve farklı roller oynamışlardır. Endüstri öncesi toplumlarda kadının etkinlik alanı ev olarak belirlenmiş, asıl işi de eşi ve çocuklarına bakmak ile ev işleri görmek şeklinde kabul edilmiştir. Ancak endüstri sonrası toplumlarda sanayi ve hizmetler sektöründeki gelişmeler, artan kentleşme, geçim sıkıntısı, kadının çalışmasına yönelik toplumun değişen yargıları gibi faktörler kadının işgücüne katılımını arttırmıştır. Çalışan kadınlar işe alma, işten çıkarma, çalışma koşulları, ücret, yükselme olanakları, performans değerlendirme gibi süreçlerde erkeklere kıyasla daha fazla sorunla karşılaşmakta ve ayrımcılığa uğramaktadırlar. Çalışan kadının anne olması ve anneliğin kendine özgü sorumluluklarını üstlenmesiyle birlikte çalışma yaşamında karşılaştığı sorunlar da derinleşmektedir. Bu amaçla çalışmada kavramsal çerçeve başlığı altında ayrımcılık, çalışan anne kavramı, çalışan kadınların işe alma, işten çıkarma, ücret, performans değerlendirme gibi süreçlerde anne kimliği sebebiyle uğradıkları ayrımcılık kısaca irdelenecektir. Uygulama kapsamında ise, araştırmanın amacı, yöntemi ve örneklemi ile bankacılık sektöründe çalışan annelerle mülakat tekniğiyle yapılan görüşmeler sonucunda elde edilen veriler analiz edilecektir.

2. KAVRAMSAL ÇERÇEVE

Ayrımcılık kavramını tam anlamıyla açıklamak güçtür. Sözcük anlamı, “bir kimseyi herhangi bir niteliği sebebiyle mağdur etmek” olan ayrımcılık kavramının günümüzde genel kabul görülen bir tanımı halen bulunmamaktadır (Turpçu,2004: 3). Literatür taraması sonucunda ayrımcılıkla ilgili olarak farklı tanımlar yapıldığı görülmektedir.