Arama yapmak için lütfen yukarıdaki kutulardan birine aramak istediğiniz terimi girin.

Konkordato Müracaatında Borca Batıklık 
Bilançoda Dikkat Edilmesi Gereken 
Hususlar

Rüknettin KUMKALE

Maalesef işletmelerimizde kayıt dışılık devam etmektedir. Bu sebeple çıkartılan vergi affı kanunlarında kasa ve vergi affına yer verilmektedir.

Halbuki, bilançoların firmanın gerçek durumunu gösterecek şekilde, yani hakiki olması gerekmektedir. Bu hakiki olma durumu, firmanın kâr/zarar durumunu, bankalardan kredi alma pozisyonunu ve zaman içinde firmanın satılması halinde mali durumunu göstermesi açısından çok önemlidir.

Bu tip firmaların bilançolarında dikkat edilmesi gereken noktaları şu şekilde belirtilebiliriz.

- Kasa hesabı gerçek tutarını göstermemektedir. Genellikle olması gereken tutardan fazla tutar kasa hesabında görülmekte ve görülen para fiilen kasada bulunmamaktadır. Daha değişik ifadeyle, kasa bakiyesi fiktiftir. Bu husus kasa sayımı ile belirlenebilir.

- Alacaklar (müşteriler) hesapları gerçek değildir. Bu hesapların gerçek olmaması bilançonun aktif kısmını gereğinden fazla olarak arttırmaktadır. Bu hesapların içinde tahsil edebilme olanağı olmayan kalemlerin ayıklanması ve şüpheli alacaklara ayrılması gerektir. Alacakların gerçek olmaması zaman içinde her hangi bir konkordato talebi karşısında sıkıntı yaratacaktır. Çünkü tahsil edilemeyecek bir alacak mevcuttur ve bunla borç ödenmesi imkânsızdır. Bunun yanında, müşteriler hesaplarında bakiye veren, ancak müşteriye firmanın yaptığı indirimler de görülebilir. Bunlar tahsil edilmemiş ve edilmesinden vazgeçilen değerlerdir. Bu durum bilançonun gerçek olmaması sonucunu yaratacaktır.

- Stoklar gerçek değildir. Stoklar hesabı en çok kâr/zarar hesaplarını ilgilendirmektedir. Kayıtlardaki stokların gerçek olması, çıkartılacak gelir tablosunu direkt ilgilenmektedir. Stoklara alınacak malların ve malzemelerin muhakkak faturalı olarak kayıtlara alınması gerekmektedir. Diğer bir ifadeyle, faturasız mal alınmamalıdır.

- Sabit kıymetler hesaplarında bulunan değerler ekonomik ömürlerini bitirmiş olmasına karşın bilanço üzerinde değerleri yok edilmemiş olabilir. Veya bu kıymetler için eksik amortisman ayrılmış olabilir. Eksik ayrılan amortismanların ilgili senesinden sonraki bir zamanda ayrılmasına olanak yoktur. Sabit kıymetler aktifi arttırıcı bir unsurdur. Borca batıklık bilançosu hazırlanırken bunların değerleri bilanço tarihindeki geçerli değerleri ile hesap edilecektir.

- Kısa ve uzun vadeli banka kredi hesaplarının bakiyelerine, bilanço tarihi itibarıyla işlemiş faizlerinin ilave edilerek kayıtlara girilmesi gerekmektedir.

- Satıcılar hesapları borçlar içinde önemli bir kalemdir. Bu hesapların bakiyelerinin hakiki olması gerekir. Faturasız alınan mallardan dolayı bir tutarın yazılmaması gerekmektedir. Satıcılar hesaplarında bulunan bakiyelerin açıktan ödeme veya eksik ödeme ile kapatıldığı ve bunun bilançoya yansıtılmadığı çok görülmektedir. Bu durum bilançonun gerçek olmaması sonucunu yaratacaktır.

Burada söz ettiğimiz hususların, bilançoyu hazırlayan ve denetleyen kişiler tarafından dikkat edilmesi gereken noktalar olduğu kuşkusuzdur. Ancak biz burada, sadece hukukçularımızın bu konularda bilgi sahibi olmalarını istedik.