Kamu Mali Yönetiminde Bir Adalet sağlama Aracı: Sayıştay İçtihadı birleştirme Kararları
Erdal KULUÇLU
Anayasa’ya göre kamu mali yönetiminde Sayıştaya “denetim” ve “yargılama” olmak üzere iki temel fonksiyon verilmiştir. Sayıştay hesap yargısı sonucu verilen “tazmin” veya “beraat” kararları sorumlular hakkında hüküm ifade etmekte ve aynı mahiyetteki konularda Sayıştay daireleri veya Sayıştay Temyiz Kurulu tarafından birbirine aykırı kararlar verilebilmektedir. Söz konusu durumlarda ortaya çıkan farklılıklar Sayıştay içtihadı birleştirme kararları ile giderilmektedir.
Kamu mali yönetiminde mali işlerin ve işlemlerin çeşitliliği ve bu çeşitliliğin Sayıştay yargı kararlarına yansıması sonucu, benzer konularda farklı kararlar verilebilmektedir. Aynı mahiyetteki konularda sorumlular hakkında “tazmin” veya “beraat” kararlarının bulunması adalet duygusunu zedeleyecek ve Sayıştay hesap yargısına duyulan güveni sarsacaktır. Toplum vicdanında ve sorumlular nezdinde adalet duygusunun yara almaması ve Sayıştay hesap yargısına duyulan güvenin devamı adına Sayıştay içtihadı birleştirme kararları müessesesinin bir araç olarak kullanılması gerekmektedir.
Hesap Yargısı, İçtihat, İçtihadı Birleştirme Kararları, Adalet, Sorumluluk.
GİRİŞ
Anayasaya göre kamu mali yönetiminde Sayıştaya iki temel fonksiyon verilmiştir. Bunlardan birincisi “denetim” ikincisi ise, “yargılama” fonksiyonudur. Sayıştay, denetim alanına giren kamu idarelerinin hesaplarını ve işlemlerini denetlemektedir. Söz konusu denetimler sonucu ortaya çıkan mevzuata aykırılık iddiaları bir hesap mahkemesi olan Sayıştay daireleri tarafından incelenmektedir.
Sayıştay hesap yargısında, sorumluların hesapları ve işlemleri yargılanmakta ve sonuçta sorumlular hakkında “beraat” veya “tazmin” şeklinde hükümler tesis edilmektedir. Bu hükümler Anayasal çerçevede “kesin hüküm” niteliği taşımakta ve maddi anlamda mevzuata aykırılık iddiaları nihai olarak karara bağlanmaktadır.
Genel olarak yargının özelde ise, Sayıştay hesap yargısının kararlarında benzer konularda farklı kararlar verilmesi gündeme gelmektedir. İnsanın tabiatı gereği olaylara bakışı ve onları değerlendirişi farklılık arz etmektedir. Bu husus aynı zamanda insanların olaylar hakkındaki kararlarına da yansımaktadır. Bu nedenle aynı olay etrafında çok farklı görüşler ileri sürülmekte ve her görüş sahibi kendi görüşüne çeşitli gerekçeler üretmektedir.
