AB Rekabet Hukuku’nda Lisans Sözleşmeleri

Turgay SARIAKÇALI

Giriş

Fikri mülkiyet haklarının sahibine inhisari yetkiler vermesi sonucu Topluluk hukukunda temel nitelikte işlevleri olan malların serbest dolaşımı ve rekabetin korunması kavramları ile fikri mülkiyetin korunması bazen birbirleriyle çelişen durumlara yol açabilmektedir. Ancak gerek malların serbest dolaşımı ve rekabetin korunması gerekse de fikri mülkiyet haklarının korunması Topluluk içinde ticareti olumlu yönde etkilediğinden sağladığı yararlar gözetilerek, çelişen bu durumlar arasında bir dengenin kurulması zorunludur.

Bu çalışmada esas olarak fikri mülkiyet konusunda pratik etkilerin en çok görüldüğü lisans sözleşmelerinin topluluk hukukunun bu temel kavramları karşısındaki konumu incelenmiştir. Bu yapılmadan önce topluluk içinde fikri hakların ne şekilde düzenlendiğinin saptanması zorunlu olduğundan öncelikle bu konu genel hatlarıyla ortaya konmaya çalışılmıştır.

Lisans sözleşmeleri Topluluk içinde esas etkisini rekabet hukuku alanında göstermekte ve sorun bu noktada ortaya çıkmaktadır. Lisans sözleşmeleri ile rekabet hukukunun ilişkisi incelenirken öncelikle Divan'ın bu konuda geliştirdiği içtihatlar çerçevesinde genel ilkeler ortaya konmaya çalışılmış, ardından sözleşmelerde yer alabilecek rekabete aykırı hükümler mümkün olduğunca Divan'ın ve Komisyon'un kararları çerçevesinde birer birer ele alınmıştır.