1/2003 Sayılı AB Konsey Tüzüğü Çerçevesinde Getirilen Kurallar
Gözde COŞKUN
Avrupa Birliği Anlaşması’nın 81 ve 82. maddelerinin ihlali piyasada faaliyet gösteren teşebbüsler bakımından çok ağır sonuçlar doğurabilmektedir. Bu da çoğu zaman şirketleri rekabet kurallarına uyum sağlayacak şekilde çözümler geliştirme ve çalışanlarının hangi tür davranışlardan kaçınmaları gerektiği hususunda yönlendirmektedir. AB Komisyonu’nun 81 ve 82. Maddelerin uygulanması hususunda sahip olduğu yetki 17/62 sayılı Tüzük ile düzenlenmiştir. Bununla birlikte, 1 Mayıs 2004 tarihinde yürürlüğe giren 1/2003 sayılı Modernizasyon Tüzüğü ile 81 ve 82. Maddelerin tatbiki ile ilgili önemli değişiklikler yapılmıştır ve 17/62 sayılı Tüzük yürürlükten kaldırılmıştır. İşbu makale ile öncelikle Modernizasyon Tüzüğü’nün yapılmasına neden olan dinamikler sonrasında ise ilgili Tüzüğün hükümlerine ilişkin detaylı bilgi verilecektir.
I. Modernizasyon Programına İlişkin Dinamikler
Uzun yıllardan beri, rekabet kurallarının tatbiki amacıyla 17/62 sayılı Tüzük ile oluşturulan sistemin ciddi bir reformdan geçirilmesi yönünde bir ihtiyaç olduğunun farkına varılmıştır. 17/62 sayılı Tüzük ile ilgili olarak ortaya çıkan başlıca problem, AB Anlaşması’nın 81. maddesinin üçüncü fıkrası altında düzenlenen bireysel muafiyetler hususunda Komisyon’a mutlak bir yetki veriyor olmasından kaynaklanmaktadır. Bu ise birçok durumda şirketler açısından gereksiz zaman ve nakit kaybı ile sonuçlanmaktadır. Bir davaya bakmakta olan ulusal mahkemeler dahi bir çok durumda Komisyon tarafından verilecek muafiyet kararının sonucuna beklemek durumunda kalmaktadırlar. Aynı zamanda Komisyon’a verilen bu mutlak yetki, Komisyon görevlileri üzerinde büyük bir dosya yükü oluşturmuş ve bu da söz konusu görevlilerin kartel oluşturma ve hakim durumun kötüye kullanılması gibi daha ciddi ihlallerin tespitine yeterince zaman ayıramamalarına neden olmaktadır.
Reform için ilk ciddi adım 1990’ların başında atılmıştır. Komisyon 1999 yılında mevcut problemlere çeşitli çözümler üretmek amacıyla sunumlar yapan "Modernizasyon Üzerine Beyaz Kitap"ını yayınlamıştır. Bu kitapta yapılan öneriler Komisyon’un bireysel muafiyet bahşetme hususunda sahip olduğu tekel hakkına son verir niteliktedir. Modernizasyon Tüzüğü nihayet 2002 yılının Aralık ayında mevzuata girmiştir. Söz konusu Tüzük sadece Beyaz Kitap’ta yer alan taslakları içermekle kalmayıp aynı zamanda 17/62 sayılı Tüzük ile düzenlenen 81 ve 82. Maddelerin tatbikine ilişkin usul kuralları da yenileri ile değiştirmektedir.
