Toplumsal Cinsiyet Bağlamında Kadına Yönelik Şiddet

Violence Against Women in the Context of Gender

Irmak KORUCULU

Şiddet hayatın pek çok alanında varlığını sürdürmektedir. Kadına yönelik şiddet ise, mağdurun sadece cinsiyeti sebebiyle şiddete maruz kalmasından dolayı ayrı bir inceleme ve araştırma gerektirmektedir. Kadına yönelik şiddet kavramı genellikle ev içi şiddet için kullanılmaktadır. Ancak kadınlar yalnızca ev içinde değil, dışarıda da hemen hemen her gün şiddetle karşılaşmaktadırlar. Kadına yönelik şiddet farklı alanlarda sayısız akademik çalışmaya konu olmuştur. Bu çalışmada ise; kadına yönelik şiddet konusu, nedenini oluşturan toplumsal cinsiyet bağlamında ele alınacaktır. Toplumsal cinsiyet kavramından ne anlaşılması gerektiği, toplumsal cinsiyet algısının kadına yönelik şiddete olan etkisi, feminist mücadele ve mücadele sonucu ortaya çıkan yasal düzenlemeler hakkında bilgi verilecektir. Ayrıca kadına yönelik şiddetin önlenmesi için alınabilecek önlemlerin neler olabileceği konusu irdelenecektir.

Kadına Yönelik Şiddet, Toplumsal Cinsiyet, Feminizm, Ev İçi Şiddet, Şiddetin Önlenmesi.

Violence has been existed in many parts of life. But, violence against women requires a different analysing and research, because women are confronted with violence due to their gender. Notion of violence against women is generally used for domestic violence. Women are not only confronted with violence at home, but also they are exposed to violence at outside almost everyday. Violence against women is discussed in many academic studies in different fields. In this study; notion of violence against women will be discussed in the context of gender as it’s causal. Information about will be given; what should be understood from gender, effects of gender perception on violence against women, feminist movement and legal regulation as a result of this movement. Moreover, precautions which can be taken for pretending notion of violence against women will be examined.

Violence Against Women, Gender, Feminism, Domestic Violence, Prevention of Violence.

GİRİŞ

Kadına yönelik şiddet ile ilgili yürütülen çalışmalarda öncelikle şiddetin ve bu doğrultuda kadına yönelik şiddetin tanımlanmasının yararlı olacağı sonucun varılmıştır. Ancak şiddetin yalnızca tanımlanması kadına yönelik şiddet kavramının anlaşılması bakımından yeterli değildir. Konunun özünün anlaşılabilmesi için şiddet türlerinin de kısaca izah edilmesi gerekmektedir. Bu nedenle de çalışmamızın ilk bölümü; kadına yönelik şiddetin ne olduğunun ve şiddetin ne şekilde ortaya çıktığının kısaca ortaya konulmasına ayrılmıştır.

Şiddet; insanlık tarihi kadar eski ve tüm dünyada yaygın olarak yaşanan bir sorundur. Ancak kadına yönelik şiddeti diğer şiddet türlerinden ayıran birtakım dinamikler bulunmakta olup bu dinamikler de kaynağını kadının cinsiyetinden almaktadır. Kadın, sadece biyolojik farklılıklarından dolayı değil, bu biyolojik farklılıklara toplum tarafından eklemlenen sosyal kimliklerinden dolayı erkekler karşısında güçsüz konuma itilmeye çalışılmakta, şiddet ise erkeğin kadını baskılama ve üzerinde egemenlik kurma yöntemi olarak kullanılmaktadır. Kadının yalnızca cinsiyetinden dolayı toplumun pek çok alanında ayrımcılığa maruz kalması ve ayrımcılık sonucunda şiddete açık hale getirilmesi; kadına yönelik şiddetin diğer şiddet türlerinden bağımsız olarak incelenmesi gerekliliğini ortaya koymaktadır. Kadına yönelik şiddetin merkezinde toplumsal cinsiyet rolleri bulunmakta olup konunun sağlıklı bir şekilde irdelenebilmesi için, temeline inilmesi yani toplumsal cinsiyet denildiğinde ne anlaşılması gerektiğinin ortaya konulması gerekmektedir. Çalışmamızın ikinci bölümünde öncelikle “toplumsal cinsiyet” kavramına ilişkin açıklamalara yer verilecek ve bu açıklamalar doğrultusunda kadına yönelik şiddetle mücadelede toplumsal cinsiyeti temel alan feminist mücadeleye değinilecektir.

Feminist mücadelenin kadına yönelik şiddetin kaynağını toplumsal cinsiyet rollerinde arayan, kamusal/özel alan ayrımı ile öncelikle ev içini mahrem kabul edip kadını ev içine hapsederek karşılaştığı şiddete müdahale etmeyen politikaya karşı yürüttükleri mücadele kadına yönelik şiddete kamuoyunda dikkat çekilmesini sağlamıştır. Feministlerin “Özel Olan Politiktir.” sloganı ile yürüttükleri mücadele; ulusal ve uluslararası düzlemde kadına karşı ayrımcılığın kaldırılması ve kadına yönelik şiddetin önlenmesi amacıyla yasal düzenlemelerin yapılmasını sağlamıştır.